Μέρος Α

EUROSTAT: Πριν από λίγες ημέρες, η Eurostat (Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία) δημοσίευσε την εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ (κκΑΕΠ) εκφρασμένου σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ = PPS = Purchasing Power Standards) στις Ευρωπαϊκές Περιφέρειες NUTS 2 για το 2013 κατά το ισχύον ESA10 (European System of Accounts = Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών του 2010). Σε λίγο καιρό αναμένεται η δημοσίευση του κκΑΕΠ/ΜΑΔ του 2014. Στην ΕΕ28 υπάρχουν 272 Περιφέρειες NUTS 2. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται οι 13 Ελληνικές Περιφέρειες.

ΜΑΔ (PPS): To κκΑΕΠ μιας Περιφέρειας ή ενός κράτους στην αρχή υπολογίζεται στο εθνικό νόμισμα. Στα 19 κράτη της Ευρωζώνης το νόμισμα είναι το ευρώ. Στα υπόλοιπα 9 κράτη γίνεται η μετατροπή της ισοτιμίας του νομίσματος σε ευρώ. Στη συνέχεια το κκΑΕΠ μετατρέπεται σε Ισοτιμίες Αγοραστικής Δύναμης (ΙΑΔ = PPP = Purchasing Power Parity) που λαμβάνουν υπόψη τα διαφορετικά επίπεδα τιμών μεταξύ των κρατών. Η μετατροπή σε ΙΑΔ  επιτρέπει μια πιο ουσιαστική σύγκριση της πραγματικής αγοραστικής δύναμης των πολιτών μεταξύ διαφορετικών κρατών που έχουν διαφορετικά νομίσματα και στα οποία τα επίπεδα των τιμών είναι διαφορετικά. Έτσι, με τη χρήση των ΙΑΔ δημιουργείται ένα «τεχνητό κοινό νόμισμα» το οποίο ονομάζεται ΜΑΔ.

ΚΡΑΤΗ ΕΕ28 ΚΑΙ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ: 1. Στο Διάγραμμα 1 για κάθε χώρα φαίνεται το κκΑΕΠ/ΜΑΔ σε απόλυτες τιμές (€), η κατάταξη της χώρας σε σχέση με το κκΑΕΠ/ΜΑΔ και το ποσοστό συμμετοχής στο κκΑΕΠ/ΜΑΔ της ΕΕ28 (βάση = 100%) 2. Εμφανίζεται μεγάλη ανισότητα με αποκλίσεις εύρους 56.600€ με πλουσιότερη χώρα το Λουξεμβούργο (1, 68.500€, 258%) και φτωχότερη τη Βουλγαρία (26, 11.900, 45%) 3. Μεγαλύτερο ή ίσο του 100% έχουν 11 χώρες και μικρότερο οι 18 4. 8 κράτη της Ευρωζώνης έχουν κκΑΕΠ/ΜΑΔ μεγαλύτερο ή ίσο του 100% της ΕΕ28 και 11 μικρότερο 5. Η απόκλιση στην Ευρωζώνη είναι εξίσου μεγάλη (51.500€) μεταξύ του πλουσιότερου κράτους που είναι πάλι το Λουξεμβούργο  και των τεσσάρων πτωχότερων: Λετονία (23, 17.000€, 64%), Λιθουανία (20, 19.400€,73%), Ελλάδα (20, 19.400€,73%) και Εσθονία (19, 19.500€, 73%) 6. Τα κράτη των PIIGS (Portugal, Italy, Ireland, Greece, Spain) δείχνουν μεγάλες διαφοροποιήσεις: (α) Η Ελλάδα είναι τελευταία σε επιδόσεις (β) Η Ιρλανδία είναι η μεγάλη ευχάριστη έκπληξη (2, 34.500€, 130%) (γ) Ακολουθούν η Ιταλία (11, 26.300€, 99%), η Ισπανία (12, 25.000€, 94%) και η Πορτογαλία (17, 20.800€,78%) 9. Πτωχότερα της Ελλάδας είναι 6 κράτη στην ΕΕ28 10. Η Ελλάδα, η Λιθουανία και η Εσθονία είναι τα πτωχότερα κράτη της Ευρωζώνης 11. Όλα τα πτωχότερα της Ελλάδας κράτη (ή τα ισοϋψή στην πτώχεια) στην ΕΕ28 και στην Ευρωζώνη εντάχθηκαν στους θεσμούς πολύ αργότερα από την Ελλάδα (1/1/1981) και δεν είχαν το προνόμιο να στηρίζονται από τα «δεκανίκια» των «εξαερωθέντων» ευρωπαϊκών πόρων όπου το δούναι και λαβείν (quid pro quo) είναι πολύ ευνοϊκό για την Ελλάδα ως μιας «πλεονασματικά λήπτριας» χώρας (βλ. άρθρο μας «Το δούναι και λαβείν Ελλάδας Ευρωπαϊκής Ένωσης: Το παράδειγμα της περιόδου 2007-2013», 13/3/2015) 12.  Τα «προβληματικά» κράτη που εκτός της Ελλάδας βγήκαν από τους Μηχανισμούς Στήριξης (Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία), βρίσκονται σαφώς σε πολύ καλύτερο επίπεδο ευημερίας από την Ελλάδα 13. Η Ελλάδα, ως γνωστόν, είναι «πρωταθλήτρια δημόσιου χρέους» στην Ευρωζώνη/ΕΕ28. Χρέος το οποίο επισήμως δηλώνεται ότι το Μάρτιο 2015 περιορίστηκε σε 324,127 δις. €  από 312,7 δις € στο τέλος του 2014 μετά τη μεταφορά των ομολόγων δανείων του ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) στο ESM (European Stability Mechanism = Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) καθώς και μετά την αποπληρωμή δανείων του ΔΝΤ (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο).

ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ: Οι επιδόσεις των Περιφερειών

Κωνσταντίνος Γαλιώτος

Πολ.Μηχ. Ε.Μ.Π., M.Sc. Περιφερειακή Πολιτική U.K.