Να δοθούν αρμοδιότητες στις Περιφέρειες, αυτό έχουν αποφασίσει η κυβέρνηση, το υπουργείο Εσωτερικών, αυτό επιθυμούν οι περιφερειάρχες. Αν και, ας σημειωθεί αυτό, το επιτελικό κράτος -ό,τι κι αν σημαίνει η φράση «σημαία» του Κ. Μητσοτάκη- στην πραγματικότητα δεν αφήνει περιθώρια για αυτενέργεια και περισσότερες εξουσίες στην Αυτοδιοίκηση. Πρόσφατο παράδειγμα: Το φιάσκο με τις μάσκες στους μαθητές, την προμήθεια των οποίων το υπουργείο Εσωτερικών ανέθεσε στην ΚΕΔΕ, με τα γνωστά αποτελέσματα, απέδειξε ότι οι Δήμοι δεν έχουν εκ των πραγμάτων τη δυνατότητα να ξεπεράσουν τα πολλά κωλύματα ενός γηρασμένου και πολύπλοκου διοικητικού μηχανισμού, προκειμένου να ολοκληρώσουν ένα έργο στο σύντομο χρονικό διάστημα που προβλεπόταν -σε αυτή την περίπτωση δε, μόλις μέσα σε δέκα ημέρες έπρεπε να συντάξουν προσφορές, να αξιολογήσουν αυτές τις προσφορές, να επιλέξουν αναδόχους, να ελέγξει το Ελεγκτικό... Ίσως ο κ. Θεοδωρικάκος θα μπορούσε να διευκολύνει τους δήμους στην όλη διαδικασία, ωστόσο στην ουσία τους «παγίδευσε».

Επίσης, η αυτενέργεια και οι εξουσίες στην Αυτοδιοίκηση προϋποθέτουν οικονομικούς πόρους, και όχι έκφραση προθέσεων και δηλώσεις επί δηλώσεων.

Διαβάζω στο δελτίο Τύπου της Περιφέρειας Πελοποννήσου ότι σε σύσκεψη χθες επιχειρήθηκε το ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης, ένα ξεκαθάρισμα που θα γίνει με σχέδιο νόμου που με τη σειρά του θα τεθεί τον Δεκέμβριο σε ψηφοφορία στη Βουλή, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Εσωτερικών. Οπωσδήποτε οι αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες μεταξύ κυβέρνησης και περιφέρειας, περιφέρειας και δήμου, επίσης, δημιουργούν μεγάλα κωλύματα -ένα πολύ γνωστό παράδειγμα οι ασαφείς ή αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες μεταξύ Περιφέρειας, Δήμων, Αποκεντρωμένης και ΦΟΔΣΑ για τα απορρίμματα στην Πελοπόννησο. Κάποτε ως πραγματικό κώλυμα, κάποτε ως δικαιολογία, αυτή η δυσχέρεια ήταν μία από τις αιτίες της καθυστέρησης του έργου. Μια άλλη, ήταν η κομματική παρέμβαση. Διότι τα κόμματα είναι πανταχού παρόντα στη διοίκηση και εμπλέκονται με τον τρόπο τους παντού, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα. Παθογένεια που δεν θεραπεύεται και που βολεύει, αφού θεραπεύει συμφέροντα -οπωσδήποτε όχι των πολιτών.

Σύμφωνα, λοιπόν, με το σχέδιο νόμου που ετοιμάζεται, ΤΟΜΥ, Κέντρα Υγείας, πολυϊατρεία, ΕΠΑΛ, ΙΕΚ, και Σχολές ΟΑΕΔ θα αποτελούν αρμοδιότητες των Περιφερειών. Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν χθες, η μεταφορά αυτών των αρμοδιοτήτων θα συνοδεύεται και από την εξασφάλιση των ανάλογων πόρων.

Μακάρι όλα αυτά να γίνουν προς όφελος των πολιτών. Προσωπικά, θεωρώ ότι οι Περιφέρειες και οι Δήμοι πρέπει να εκπληρώνουν τον αυτοδιοικητικό τους ρόλο, ανεξάρτητες από την κεντρική διοίκηση στον βαθμό που πρέπει να είναι, όπως ορίζει το Σύνταγμα.

Ωστόσο, αβίαστα έρχεται στο νου το μπάχαλο με το πρόγραμμα δακοκτονίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Μόλις πριν από λίγους μήνες, ο κ. Παναγιώτης Νίκας είχε ζητήσει επιπλέον ενάμισι εκατομμύριο ευρώ για να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης του απάντησε «όχι» και μάλιστα δύο φορές. Πόροι δεν υπάρχουν για να εξοντώσουμε το επιβλεβές έντομο.

Σκεφτείτε αν αντί για τη δακοκτονία, ο κ. περιφερειάρχης ζητούσε χρήματα για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, για τα Κέντρα Υγείας στα χωριά μας -που έτσι κι αλλιώς είναι αποδυναμωμένα, χωρίς εξοπλισμό, ενώ οι άνθρωποι που τα στελεχώνουν υπερβάλλουν εαυτούς για να ανταποκριθούν στο λειτούργημά τους.

Μήπως με την αναδιάρθρωση του κράτους τα χρήματα θα πέφτουν από το ταβάνι;

Για να μεταρρυθμιστεί το κράτος προς όφελος του πολίτη, πρώτα από όλα, πρέπει οι αρμόδιοι να μετρήσουν τα κουκιά. Να δουν τις ελλείψεις. Να δουν τις αγκυλώσεις, τη γραφειοκρατία, την απαράδεκτη εμμονή του ελληνικού δημοσίου να παίρνουν σφραγίδα χαρτιά και χαρτάκια από είκοσι και πλέον υπηρεσίες και «αρμόδιους υπαλλήλους». Χθες ο κ. Πιερρακάκης δήλωσε ότι οι δημόσιες υπηρεσίες λειτουργούν με πειρατικά προγράμματα. Αυτό που δεν θα απαντήσει, όμως, ούτε αυτός ούτε οι προηγούμενοι, είναι το πού πήγαν τα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που έχουν σπαταληθεί για να διασυνδεθούν οι υπηρεσίες των υπουργείων. Ή το για ποιον λόγο οι υπάλληλοι σε διάφορες υπηρεσίες κάνουν σήμερα ψηφιοποίηση των αρχείων τους όταν ιδιωτικές εταιρίες έχουν αναλάβει αυτό το έργο από το 2007, έχουν πληρωθεί και έργο δεν έχουν παραδώσει.

(Έργα και θέσεις στον κρατικό μηχανισμό δίνονται ως αντίδωρα σε πρόσωπα που έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους σε κόμματα, αν θέλουμε να πάμε παραπέρα.)

Πέρα από τα παραπάνω, δεν υπάρχουν πόροι για να καλυφθούν βασικές ελλείψεις. Θα εμφανιστούν ως διά μαγείας επειδή θα περάσει ένα νομοσχέδιο στη Βουλή που θα δίνει αρμοδιότητες στην Αυτοδιοίκηση;

Φοβάμαι -επειδή, για παράδειγμα, ζούμε στη χώρα που «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» σημαίνει να αφήνουν την τσάντα οι μαθητές στο σχολείο δύο Παρασκευές τον μήνα- μήπως αυτό το μεγαλεπήβολο σχέδιο καταλήξει σε ένα ακόμα μεγαλύτερο φιάσκο που θα βολεύει πρόσωπα και δεν θα εξυπηρετεί τους πολίτες. Και που θα βοηθάει την κυβέρνηση να δείχνει σε κρατικό επίπεδο ότι λεφτά υπάρχουν, την ώρα που η Αυτοδιοίκηση θα ψάχνει να βρει τρόπους για να φέρει εις πέρας τη λειτουργία απαραίτητων δομών για τη ζωή των πολιτών.

Φοβάμαι μήπως τη μεταρρύθμιση του κράτους την φάει ο δάκος που εκτρέφεται στον κρατικό μηχανισμό και στην κρατική διοίκηση εδώ και δεκάδες χρόνια, ανεξαρτήτως κυβέρνησης.

(ΥΓ.: Δύο στα τρία μέλη του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων του ΚΕΦίΜ προτείνουν οι φόροι επί της ακίνητης περιουσίας, όπως ο ΕΝΦΙΑ, να φτάσουν εντός των προσεχών ετών να καθορίζονται από τους δήμους και να εισπράττονται υπέρ αυτών, ώστε να αποτελέσουν τη βασική πηγή των εσόδων τους. Απορία: Ο ΕΝΦΙΑ δεν πρέπει να καταργηθεί κάποτε; Θα πληρώνουμε για πάντα χαράτσι για ακίνητα για τα οποία έχουμε ήδη πληρώσει φόρους για να κατέχουμε; Προφανώς ναι. Και προφανώς το χαράτσι αυτό θα «επικοινωνηθεί» ως μοχλός ανάπτυξης της Αυτοδιοίκησης, να μου το θυμηθείτε.)

Γαλανιάδη Εύα