Οι νότιοι άνεμοι σε συνδυασμό και με άλλα μετεωρολογικά φαινόμενα ευνοούν την μεταφορά σκόνης στην Μεσόγειο από την Αφρική.

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που επιβαρύνει το αναπνευστικό και οι αρμόδιοι προχωρούν συνεχώς σε μετρήσεις και αξιολόγηση της κατάστασης και αναλόγως εκδίδουν ανακοινώσεις με συστάσεις και οδηγίες στο κοινό.

Το ArcadiaPortal.gr επικοινώνησε με τον ιατρό Θεοχάρη Αναγνωστάκο, Πνευμονολόγο -  Φυματιολόγο, MD – PhD Επιμ. Β΄ΠΓΝ Τρίπολης, ο οποίος και μας ενημερώνει για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο αναπνευστικό και δίνει συμβουλές για το πώς μπορούν να τις περιορίσουμε.

Τις τελευταίες μέρες η ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα ταλανίζει τους πολίτες. Πείτε μας τι είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, ποιες οι μορφές της και ποιες οι επιπτώσεις στην υγεία μας;

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα τοπικό πρόβλημα όλης της Ευρώπης και του βόρειου ημισφαιρίου. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι που εκλύονται σε μία χώρα ενδέχεται να μεταφερθούν στην ατμόσφαιρα και να επιδεινώσουν ή να καταστήσουν κακή την ποιότητα του αέρα σε μια άλλη περιοχή.

Υπάρχουν διάφορες πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ανθρωπογενούς και φυσικής προέλευσης:

• καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οι μεταφορές, η βιομηχανία και τα νοικοκυριά,
• βιομηχανικές διεργασίες και χρήση διαλυτών, για παράδειγμα σε βιομηχανίες χημικών και ορυκτών,
• γεωργία,
• διαχείριση αποβλήτων, και
• ηφαιστειογενείς εκρήξεις, κονιορτός, εκνέφωση θαλάσσιου άλατος και εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων από εργοστάσια είναι παραδείγματα φυσικών πηγών εκπομπών.

Τα αιωρούμενα σωματίδια, το διοξείδιο του αζώτου και το τροποσφαιρικό όζον αναγνωρίζονται πλέον κατά κανόνα ως οι τρεις σημαντικότεροι ρύποι από την άποψη των επιπτώσεων για την υγεία. Η μακροχρόνια και οξεία έκθεση σε αυτούς τους ρύπους ενδέχεται να προκαλέσει επιπτώσεις κυμαινόμενης βαρύτητας για την υγεία, από προσβολή του αναπνευστικού συστήματος έως πρόωρο θάνατο. Περίπου 90% του ευρωπαϊκού αστικού πληθυσμού εκτίθεται σε συγκεντρώσεις ρύπων που υπερβαίνουν τα όρια ποιότητας του αέρα τα οποία κρίνονται επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία. Παραδείγματος χάριν, τα λεπτόκοκκα αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ2.5) στον αέρα έχει υπολογισθεί ότι μειώνουν το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ κατά περισσότερο από οχτώ μήνες.

Τις τελευταίες ημέρες στη χώρα μας, υπάρχει έντονο νέφος, το οποίο όμως δεν αποτελεί ρύπανση αλλά Αφρικανική σκόνη. Η εμφάνιση της σκόνης αυτής που έχει γίνει μόνιμος ανοιξιάτικος εφιάλτης τα τελευταία χρόνια, οφείλεται στην ολοένα αυξανόμενη ερημοποίηση της Σαχάρας.

Πέρα από σωματίδια σκόνης, το νέφος αυτό περιέχει και βαρέα μέταλλα, τα οποία είναι τοξικά για τον άνθρωπο. Η επίπτωση στον ανθρώπινο οργανισμό, εξαρτάται από την πυκνότητα του νέφους και τη χρονική διάρκεια κατά την οποία εκτίθενται οι άνθρωποι σε αυτό.

Τα σωματίδια της σκόνης μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδη αντίδραση στο επιθήλιο του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού. Η έκθεση στη σκόνη δύναται να επιφέρει συμπτώματα μεταξύ των ατόμων με πνευμονικές νόσους, όπως κρίσεις άσθματος, παροξύνσεις της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), δυσκολία στην αναπνοή, συριγμό, βήχα και ερεθισμό.

Ποιες είναι οι βασικές οδηγίες που πρέπει να τηρούμε σε συνθήκες επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας από σκόνη;

Οι ευπαθείς ομάδες, οι ηλικιωμένοι και ιδιαιτέρως τα παιδιά όπως και ανοσοκατασταλμένοι άνθρωποι με πνευμονοπάθειες, καρδιοπαθείς και γενικά άνθρωποι με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα θα πρέπει να αποφεύγουν την παρατεταμένη έκθεση και την άσκηση σε εξωτερικούς χώρους,  και να συμβουλεύονται τους θεράποντες ιατρούς τους. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να μην παραλείπουν τη λήψη της χρόνιας θεραπεία τους.

Η χρήση της μάσκας, μπορεί να βοηθήσει;

Η χρήση μάσκας, και ειδικά της FFP2, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, μιας και εμποδίζει την είσοδο των σωματιδίων στον οργανισμό.

Οι πολίτες που έχουν νοσήσει από κορωνοϊό, επιβαρύνονται περισσότερο από την ατμοσφαιρική ρύπανση; Τι θα τους συμβουλεύατε για τις μέρες αυτές με την σκόνη και την γύρη.

ΟΙ πολίτες που έχουν νοσήσει από κορωνοϊό δεν μπορεί να θεωρηθούν μια ενιαία ομάδα.

Υπάρχουν αυτοί που είχαν ήπια νόσηση ( κατά κύριο λόγο οι εμβολιασμένοι, οι μικρότερης ηλικίας και αυτοί που δεν πάσχουν από άλλα νοσήματα) οι οποίοι δεν επιβαρύνονται παρά πάνω από το γενικό πληθυσμό.

Τα άτομα που νόσησαν και συνεχίζουν να εμφανίζουν για καιρό συμπτώματα από διάφορα συστήματα, και κυρίως αυτοί που έχουν ανάγκη χορήγησης οξυγόνου στο σπίτι, θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες που ισχύουν για τους ασθενείς με νοσήματα του αναπνευστικού και να επικοινωνούν με το θεράποντα ιατρό τους για οποιαδήποτε νέα ενοχλήματα εμφανίσουν.

Η  Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, σε συνεργασία με την Πνευμονολογική Κλινική του Παναρκαδικού Νοσοκομείου Τρίπολης και την Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών πραγματοποιεί εκδήλωση με θέμα «Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις στην Πνευμονολογία : Η περιφέρεια στο επίκεντρο» την Τετάρτη 6 Απριλίου 2022. Πείτε μας δύο λόγια για την εκδήλωση.

Πρόκειται για δράση της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας , που σαν στόχο έχει την επικοινωνία με τους πνευμονολόγους της περιφέρειας και την ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις της ειδικότητας

Θεοχάρης Αναγνωστάκος

Πνευμονολόγος -  Φυματιολόγος, MD – PhD

Επιμ. Β΄ΠΓΝ Τρίπολης