«Είμαι ενθουσιασμένος! Σήμερα επισκέφθηκα στο νεκροταφείο της Μεταμόρφωσης. Τι πλούτος!..» Ο Νίκος Βατόπουλος, δημοσιογράφος και συγγραφέας, λάτρης του αστικού χώρου, δηλώνει ενθουσιασμένος με την Τρίπολη. Γι' αυτό και την έχει συμπεριλάβει στο βιβλίο του «Όπου και να ταξιδέψω - Περπατώντας σε 24 πόλεις», των εκδόσεων «Μεταίχμιο», το οποίο παρουσίασε σε εκδήλωση στο Μεγάλο Καφενείο στην Τρίπολη τη Δευτέρα 25 Νοεμβρίου. Και δεν έχασε ασφαλώς την ευκαιρία να περπατήσει στην πόλη μας για ακόμα μία φορά, αυτή τη φορά στο νεκροταφείο της Μεταμόρφωσης, έναν χώρο μνήμης, ένα σημείο αναφοράς για την πόλη μας.

Έναν τόπο που πάντως ακόμα δεν τον έχουμε εξερευνήσει, δεν τον έχουμε αξιοποιήσει.

Όπως και το μεγαλύτερο μέρος του αστικού μας χώρου, τον οποίον περιφρονούμε και τον οποίον ο Νίκος Βατόπουλος μάς καλεί να περπατήσουμε, να αφουγκραστούμε, να νιώσουμε για να μπορέσουμε αφενός να αποκτήσουμε «εθνική αυτογνωσία» και αφετέρου να τον αναδείξουμε.

Την εκδήλωση διοργάνωσαν οι εκδόσεις Μεταίχμιο, το βιβλιοπωλείο Χαρτί και Μελάνι και ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Αρκαδίας. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Παναγιώτης Καμπυλαυκάς, προλογίζοντας τον συγγραφέα μίλησε για την αγάπη του για την αρχιτεκτονική και αναφέρθηκε στο έργο του λέγοντας: «Τα κείμενα του συγγραφέα είναι ιμπρεσιονιστικά, δίνουν δηλαδή την εντύπωσή του, δίνουν εικόνες. Η ματιά του δεν απαιτεί ειδικές γνώσεις και σπουδές. Ο κ. Βατόπουλος παρατηρεί το δομημένο περιβάλλον, ακόμα και τα αστικά κτίρια-τερατουργήματα με τρυφερή ματιά, και δίνει το ίχνος των ιστορικών πόλεων που δεν βρίσκονται στον τουριστικό χάρτη της χώρας».

Ο κ. Βατόπουλος ευχαρίστησε θερμά τον κ. Καμπυλαυκά και αναφέρθηκε στην ανάγκη του να οργανώσει το προσωπικό του βλέμμα στο αστικό απόθεμα της χώρας μας, να κάνει μια «αστική ιχνηλασία», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Θέλω να ξαναδώ τη χώρα μας με ένα άλλο βλέμμα, να ιχνηλατήσω το ιστορικό της αποτύπωμα.

Ο ίδιος νιώθει επιτακτικό μέσα του το αίτημα να σταθεί απέναντι σε όλα αυτά που έχουμε εγκαταλείψει, που έχουμε αφήσει πίσω μας. «Είναι πυκνή και πλούσια η Ελλάδα. Στα ταξίδια μου, βλέπω κοινωνίες απορροφημένες από τον καθημερινό αγώνα της επιβίωσης, και αυτό είναι λογικό μέσα στα τόσα χρόνια της κρίσης».

Με βλέμμα στοργής και κατανόησης ο Νίκος Βατόπουλος αποτυπώνει τα πολύ σημαντικά κατάλοιπα και παρατηρεί ότι υπάρχουν «ανενεργά ρεύματα του παρόντος, που δεν μπορούν να διοργανώσουν έναν γόνιμο διάλογο για αυτό που ήταν, είναι και θα είναι. Αυτή είναι μια παγκόσμια συζήτηση, όμως στη χώρα μας δεν υπάρχει φωνή προς τα έξω».

Αναφερόμενος στους περιπάτους του στην πόλη μας, ο συγγραφέας επεσήμανε ότι το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο έχει πολλά κοινά στοιχεία με το Μέγαρο Πάλλη στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, έργο του ίδιου αρχιτέκτονα, του Αναστάσιου Μεταξά. Κυρίως, όμως, αναφέρθηκε στα μικρο-μεσοαστικά σπίτια των γειτονιών της Τρίπολης που σώζονται ακόμα, και κάποια κατοικούνται. Μίλησε για αυτό το κομμάτι της ιστορίας μας που το απομονώνουμε συνήθως και το περιφρονούμε μπροστά στους σπουδαίους μας αγωνιστές και στη μεγάλη συμβολή του τόπου μας στην Ελληνική Επανάσταση. Τα σπίτια αυτά, των «ανωνύμων», της λαϊκής μας αρχιτεκτονικής του 1915-1935, των εμπειροτεχνών, φέρουν το ιστορικό αποτύπωμα της πόλης μας. Το αθέατο και αναξιοποίητο ακόμα, αλλά ισχυρό στοιχείο της ταυτότητάς της.

Ο κ. Βατόπουλος μιλά μάλιστα για ένα σημαντικό ιστορικό αποτύπωμα και το συνδέει με την ανάπτυξη της Τρίπολης, προτείνοντας η πόλη μας, κέντρο της Πελοποννήσου και κοντά σε όλα τα αστικά κέντρα του Νότου, να διεκδικήσει τη θέση της ως εφαλτήριο εξερεύνησης όλης της Αρκαδίας.

Ως αστικό κέντρο η Τρίπολη έχει τη δύναμη να προβάλλει τον εαυτό της με τρόπο σύνθετο. Να γίνει κέντρο με αυτοπεποίθηση, με ζωντάνια, με αστικούς ρυθμούς. Η Τρίπολη πρέπει να διεκδικήσει μια πιο εξωστρεφή ταυτότητα.

Ο κ. Βατόπουλος μάς προσκαλεί να περπατήσουμε στην πόλη μας και στη χώρα μας. Να καλλιεργήσουμε την εθνική μας αυτογνωσία. Και επισημαίνει: «Εν όψει 2021, η Τρίπολη πρέπει να αναδείξει την ιστορική της φυσιογνωμία, αλλά και να αφήσει το αποτύπωμά της για το αύριο. Η ''εθνική επανεκκίνηση'' που ακούγεται ως στόχος για το 2021 είναι θολή, ασαφής. Οι πόλεις, όμως, πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη συγκυρία πρός όφελός τους».

Αποχαιρετώντας τον κ. Βατόπουλο και ξεφυλλίζοντας το βιβλίο του που περιλαμβάνει εξαιρετικές φωτογραφίες, σκεφτόμουν ότι η παραίνεσή του να περπατήσουμε την πόλη μας, να την παρατηρήσουμε, να την κατανοήσουμε, είναι ίσως η πιο απλή και η πιο χρήσιμη συμβουλή που θα μπορούσε να μας δώσει κάποιος.

Αν την γνωρίσουμε, αν την αγαπήσουμε, αν την κατανοήσουμε, θα την αναδείξουμε.

Πρωτίστως, όμως, πρέπει να την περπατήσουμε.

Και να της χαρίσουμε ένα τρυφερό βλέμμα.

Γαλανιάδη Εύα