Του Παν. Βέμμου

Στην ιδιοκτησία της γης υπάρχει  σοβαρό πρόβλημα που γίνεται εμπόδιο  στην ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής. Αυτό ξεκινά από την ίδρυση του  νεοελληνικού κράτους, αφού οι κοτζαμπάσηδες εξασφάλισαν τις μεγάλες γαιοκτησίες που απόκτησαν την περίοδο της τουρκοκρατίας. Ακόμη και σήμερα τα τούρκικα ταπιά είναι ισχυρότατοι τίτλοι ιδιοκτησίας και αδιάψευστος μάρτυρας γι’ αυτό αποτελεί το σκάνδαλο της μονής Βατοπεδίου. Η ανυπαρξία ουσιαστικής καταγραφής της δημόσιας και κρατικής ιδιοκτησίας και οι εκτεταμένες καταπατήσεις, αποτελούν ένα άλλο στοιχείο του προβλήματος.

Το κληρονομικό δίκαιο και η εγκατάλειψη των καλλιεργειών σταδιακά μετά τον πόλεμο έχουν διαμορφώσει ένα θολό τοπίο  για τεράστιες εκτάσεις.
Η σύνταξη κτηματολογίου, δασολογίου, μητρώου αγροτών και καλλιεργειών και χωροταξικού σχεδιασμού χρήσεων  γης, διαχρονικό αίτημα αγροτών και  επιστημονικών οργανώσεων, προσκρούει σε μεγάλα ιδιοτελή συμφέροντα και στην ανικανότητα του δικομματικού κράτους με αποτέλεσμα οι όποιες προσπάθειες υλοποίησης να μην ολοκληρώνονται.
Φανερός στόχος των δανειστών και  της υποτακτικής ελληνικής κυβέρνησης είναι η είσπραξη ενός σημαντικού ποσού από την φορολόγηση των  αγροτεμαχίων για να καλύψουν τρύπες του προϋπολογισμού και του χρέους. Ενέργεια που έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα του συντάγματος που αναφέρει ότι φορολογείται το εισόδημα, απ’ όπου και αν προέρχεται άρα και τις γαιοκτησίες, και μάλιστα ανάλογα με την συνολική φοροδοτική δυνατότητα του κάθε πολίτη.
Αφανής σκοπός της πράξης αυτής, της επιβολής χαρατσιού στα χωράφια, είναι η βίαιη ανακατανομή  της γης. Δασικές, χορτολιβαδικές και  εγκαταλελειμμένες εκτάσεις που  βρίσκονται σε ιδιώτες με τίτλους  ή χρησικτησία κινδυνεύουν να αλλάξουν χέρια. Σύμφωνα με τις εκφρασμένες προθέσεις της κυβέρνησης θα προηγηθεί δήλωση στην εφορία των εκτάσεων που έχουν στην κατοχή τους οι ιδιοχτήτες. Ποιος όμως θα δηλώσει τις εκτάσεις αυτές που κατέχει και ενώ δεν του φέρνουν εισόδημα, θα κληθεί να καταβάλει χαράτσι που αδυνατεί να πληρώσει; Αντίθετα κάποιοι θα δηλώσουν ψευδώς ότι κατέχουν εκτάσεις σε περιοχές με ιδιαίτερο οικονομικό ενδιαφέρον. Ποιος θα ελέγξει την αλήθεια αυτών των δηλώσεων, όταν το κράτος που πρέπει να κάνει αυτό τον έλεγχο βρίσκεται στα όρια της διάλυσης; Ή μήπως θα ανατεθεί η υπόθεση αυτή σε ιδιωτικές εταιρείες, όπως στο κτηματολόγιο, για να υπηρετήσουν συγκεκριμένα συμφέροντα; Ή θα θεωρηθούν όλες αληθείς; Τι θα γίνει με τις αδήλωτες εκτάσεις, θα θεωρηθούν ότι αποτελούν κρατική περιουσία με την δεδομένη μάλιστα πρόθεση της κυβέρνησης να την εκχωρήσει σε μεγάλα συμφέροντα για να έλθει η περιπόθητη ανάπτυξη;
Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις σήμερα δηλώνονται και φορολογούνται με βάση την έκταση, τη γονιμότητα και  το είδος της καλλιέργειας. Παράλληλα με την υψηλή έμμεση φορολογία στα γεωργικά εφόδια και στα παραγόμενα προϊόντα, επιβαρύνεται σημαντικά το κόστος παραγωγής. Ένας ακόμη πρόσθετος φόρος, το χαράτσι, θα οδηγήσει σημαντικό τμήμα αυτών των εκτάσεων στην εγκατάλειψη. Με την απαξίωσή τους θα γίνουν εύκολη λεία σε ντόπιες και εξωχώριες εταιρείες που πλέον δραστηριοποιούνται  στην καπιταλιστική ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής. Η διάλυση των εργασιακών σχέσεων και η κάθετη πτώση του αγροτικού ημερομίσθιου, δημιουργεί προϋποθέσεις σημαντικής αύξησης της κερδοφορίας τους ανάλογη με αυτή των χωρών του τρίτου κόσμου. «Δημοκρατία της μπανάνας» μήπως αυτό είναι το σχέδιο που προωθούν;
Η ένταση και έκταση της οικονομικής  κρίσης οδηγεί τις κυρίαρχες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, ντόπιες και ξένες, σε νέες αντιλήψεις και σχεδιασμούς στην προσπάθεια διατήρησης και μεγιστοποίησης του κέρδους. Η φορολόγηση των αγροτεμαχίων και γενικότερα της ακίνητης περιουσίας αυτοτελώς και όχι του εισοδήματος που παράγουν, οδηγεί στην αποποίηση και δήμευση της μικρομεσαίας ιδιοκτησίας, θεμελιώδους δικαιώματος του αστικού καθεστώτος. Υλοποιείται μάλιστα απ’ αυτούς πους το παρελθόν τρομοκρατούσαν το χωριάτη ότι αν έλθουν οι κομμουνιστές στην εξουσία θα του πάρουν τα χωράφια!  Ένα ασύστολο ψέμα που σκοπό είχε να αποτρέψει την ίδρυση και λειτουργία παραγωγικών συνεταιρισμών που έθετε μια άλλη προοπτική.
Η ανασυγκρότηση της πρωτογενούς  παραγωγής για να είναι σε όφελος του αγρότη και της χώρας, χρειάζεται άλλη κατεύθυνση. Απαιτεί λύση του  ιδιοκτησιακού προβλήματος προς όφελος αυτών που μοχθούν και παράγουν. Η εξαγορά ή μακρόχρονη ενοικίαση εγκαταλελειμμένων εκτάσεων μπορεί να αυξήσει τον κλήρο. Η συλλογική δράση στην καλλιέργεια, στην προμήθεια των εφοδίων και στη διακίνηση των προϊόντων με συνεργατικές μορφές θα περιορίσει τα κέρδη μονοπωλιακών εταιρειών και μεσαζόντων που απομυζούν τον ιδρώτα του αγρότη. Χρειάζεται άρση των κοινοτικών περιορισμών (ποσοστώσεις) και αλλαγή του ευρωπαϊκού καταμερισμού εργασίας που «πνίγει» την ντόπια αγροτική παραγωγή. Αυτές είναι κάποιες προϋποθέσεις για να γίνει και πάλι η χώρα αυτάρκης σε τρόφιμα, να αναπτύξει εξαγωγική δραστηριότητα και να συμβάλει στο ξεπέρασμα της κρίσης.
Αυτά δεν θα γίνουν βέβαια από  την τρόικα και την υποτακτική της κυβέρνηση, αλλά είναι υπόθεση  των ιδίων των αγροτών και των οργανώσεων τους. Η κοινή δράση με τους άλλους εργαζόμενους είναι κοινωνική αναγκαιότητα για να αλλάξει πορεία η χώρα και να προχωρήσει μπροστά.