Άρθρο του Γιώργου Παπαηλιού βουλευτή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. - ΠΣ στην εφημερίδα 60+ "Ύπαιθρος Χώρα και Περιφερειακή Πολιτική"

Ύπαιθρος Χώρα και Περιφερειακή Πολιτική

Η ελληνική περιφέρεια-η ύπαιθρος βρίσκεται στο περιθώριο, με την  κατάσταση τα τελευταία χρόνια να επιδεινώνεται συνεχώς και  με επιταχυνόμενους ρυθμούς.
Η μείωση του πληθυσμού της χώρας, που συνοδεύεται και από ραγδαία γήρανσή του  πλήττει πολύ εντονότερα την  ελληνική περιφέρεια σε σχέση με  τα αστικά κέντρα. Ο υδροκεφαλισμός έχει οδηγήσει σε εγκατάλειψη και ερήμωση πολλές και εκτεταμένες περιοχές της ελληνικής υπαίθρου, ιδίως των απομονωμένων, απομακρυσμένων και  ορεινών περιοχών.

Ταυτόχρονα αυτές (η εγκατάλειψη και η ερήμωση) αποτελούν απόρροια  των  περιφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, που ενισχύονται από την ισχυρή συγκέντρωση εξουσιών στο «Κέντρο» και από τις ασθενείς δομές της περιφερειακής και της πρωτοβάθμιας τοπικής  αυτοδιοίκησης

Προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργεί και η συνεχής απογύμνωση της ελληνικής περιφέρειας από δημόσιες, κοινωφελείς και τραπεζικές δομές, που δυσχεραίνουν την  καθημερινότητα των  μόνιμων κατοίκων.
Κυρίως όμως από την απουσία, τα κενά και τις παθογένειες στους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας, που  ενισχύουν την εγκατάλειψη της επαρχίας και λειτουργούν αποτρεπτικά για την εγκατάσταση εκεί οικογενειών νέων ανθρώπων.

Τα σχολεία «κλείνουν» ή λειτουργούν πλημμελώς με πολλά κενά και έτσι αφαιρούνται «ανάσες» ζωής από την περιφέρεια.

Οι δομές υγείας, τα Κέντρα Υγείας, τα περιφερειακά ιατρεία, οι υπηρεσίες του ΕΚΑΒ, ιδίως σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές,  έχουν σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης και επάρκειας σε υποδομές και εξοπλισμό, με αποτέλεσμα η υγεία αλλά και η ζωή των πολιτών  να τίθενται σε σοβαρό κίνδυνο.

Η πολιτεία πρέπει να εφαρμόσει ένα σχέδιο ενίσχυσης της περιφέρειας που βρίσκεται αντιμέτωπη με πληθυσμιακή, και συνακόλουθα όχι μόνον, συρρίκνωση.

Να προωθήσει ουσιαστικές επενδύσεις σε υποδομές, στην πρωτογενή παραγωγή,  στη μεταποίηση στην ενέργεια,  στις δημόσιες μεταφορές,  στην εκπαίδευση και στην υγεία.

Και επιπλέον να σχεδιάσει πολιτικές ενθάρρυνσης της μετακίνησης νέων ανθρώπων προς αυτήν για απασχόληση ή/και για επιχειρηματική δράση, όπου θα μπορούσαν να υποστηριχθούν με την εφαρμογή κινήτρων για νέα ζευγάρια και οικογένειες.

Μια τέτοια δέσμη μέτρων υπόσχεται δυνητικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για τους νεοεγκατεστημένους, για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τη χώρα συνολικά.

Ένα πρώτο «μέτρο» για την ανακούφιση των μόνιμων κατοίκων της επαρχίας, μπορεί να αποτελέσει, η καθιέρωση «περιφερειακών ισοδύναμων», ώστε να διασφαλιστεί η κάλυψη του κόστους και της απώλειας εισοδήματος  που συνεπάγεται η μετακίνησή τους προς τα πλησιέστερα κέντρα,  προκειμένου να υπάρχει πρόσβαση στα βασικά κοινωνικά αγαθά και να εξυπηρετούνται καθημερινές ανάγκες.

Και επιπλέον, η προσέγγιση των διαθέσιμων  προγραμμάτων και της δανειοδότησης, να γίνεται με όρους ρεαλιστικούς που να ανταποκρίνονται στις συνθήκες της κάθε  περιοχής, ώστε να υπάγονται σ΄ αυτά οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι επαγγελματίες και οι μικρομεσαίοι.
Έτσι οι τοπικές κοινωνίες της περιφέρειας θα καταστούν και θα παραμείνουν ζωντανές.
Στο δε κανόνα κόστους-οφέλους που επικρατεί παντού σε όλα τα επίπεδα και πεδία δεν μπορεί και δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη  μόνον αμιγώς οικονομικά κριτήρια, αλλά πρέπει να προσμετράται και το κοινωνικό και περιφερειακό όφελος. 

Και βέβαια να  προωθηθεί η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων πολλών περιοχών της ελληνικής υπαίθρου, αυτών της  ανόθευτης φύσης, του φυσικού κάλλους-περιβάλλοντος, της οικιστικής αυθεντικότητας, της μυθολογίας, της ιστορίας, της λαϊκής παράδοσης, του λαϊκού πολιτισμού και των τοπικών γεύσεων από τα γνήσια και ποιοτικά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, και μετά τη μεταποίησή τους.

Προς αυτή την κατεύθυνση απαιτούνται έργα υποδομής και η κινητοποίηση  του ανθρώπινου δυναμικού όπου γης, το οποίο διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με την πατρώα γη.
Σε αυτό το πλαίσιο απαιτείται εθνικός σχεδιασμός που σήμερα απουσιάζει, αφού  θεσπίζονται μόνον αναποτελεσματικά μέτρα-κίνητρα που είναι αποσπασματικά, σημειακά και μεμονωμένα και δεν εντάσσονται σε έναν  συνολικό συγκροτημένο σχεδιασμό.

Αυτός μπορεί και πρέπει να στηριχθεί  σε δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες  αποτελούν σημαντικό εργαλείο περιφερειακής πολιτικής, και μπορούν  να οδηγήσουν την περιφέρεια σε ανάταξη και  εντέλει να την   καταστήσουν πρωταγωνιστή στην ανάπτυξη της χώρας.

Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μόνον στο πλαίσιο λειτουργίας του κοινωνικού κράτους που να εμπεριέχει πολιτικές διοικητικής και οικονομικής αποκέντρωσης και περιφερειακής και κοινωνικής συνοχής.

ΓΙΩΡΓΟΣ  Η.  ΠΑΠΑΗΛΙΟΎ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ-ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΝΟΜΙΚΗΣ
ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ΑΡΚΑΔΙΑΣ