ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Η υπό διαμόρφωση Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (ΔΕΣΕΕ) (Transatlantic Trade and Investment Partnership, TTIP), αναμένεται ότι το 2015 θα βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας. Επιφανειακά, η ΔΣΕΕ παρουσιάζεται ως ένα ζήτημα μεγάλης σημασίας για τη Διεθνή Οικονομία (ΗΠΑ, ΕΕ, υπόλοιπος κόσμος). Κρύβει όμως πολλά dessous. Το θέμα ξεκίνησε κατά την 39η συνάντηση Κορυφής των G8 στη Β. Ιρλανδία (17-18/6/2013). Η ΔΕΣΕΕ απασχόλησε την ατζέντα της Ελληνικής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το πρώτο εξάμηνο του 2014. Αποτέλεσε αντικείμενο της συζήτησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ομοσπονδιακό Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας Wolfgang Schaüble κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα τον Ιούλιο 2014. Υπεισήλθε στις συζητήσεις μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ Barack Obama με τον κ. Σαμαρά κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ (8/8/2013). Η εξέλιξη της σχέσης προσωρινά επισκιάστηκε από το σκάνδαλο των Αμερικανικών παρακολουθήσεων (ηλεκτρονική κατασκοπεία από την NSA = National Security Agency) έναντι 38 στόχων στην ΕΕ που εξόργισε πολλούς ευρωπαίους (λ.χ. το διάσημο Γερμανό ευρωβουλευτή Daniel Cohn Bendit, πρωταγωνιστή του Μάη 1968 στο Παρίσι που ζήτησε πάγωμα των εξελίξεων της συμφωνίας μέχρι νεωτέρας).

ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ ΚΑΙ ΤΟ PHISING (ΨΑΡΕΜΑ) ΤΩΝ ΑΔΑΩΝ: Οι ομάδες συμφερόντων (lobby), οι εταιρείες συμβούλων και οι εταιρείες think tank (δεξαμενές σκέψης) που ευδοκιμούν στις Βρυξέλες σε συνεργασία με τα golden boy και τους white collar της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας διαμέσου των ad hoc ομάδων εργασίας (working groups), αναφερόμενοι στο διατλαντικό deal παρουσιάζουν ωραιοποιημένα οικονομικά στοιχεία, όπως: 1. Η επίτευξη της ΔΣΕΕ θα επανακαθορίσει το χάρτη του παγκόσμιου εμπορίου και θα ενισχύσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), ειδικά μετά τον ανεπιτυχή «γύρο της Ντόχα» 2. Στη ζώνη θα πραγματώνεται ετήσια το 50% του Παγκόσμιου ΑΕΠ 3. Θα αυξηθεί το ΑΕΠ των ΗΠΑ και της ΕΕ κατά 0,8-0,9% περίπου σε ετήσια βάση 4. Η ΔΕΣΕΕ θα συνδράμει θετικά στο εμπόριο των δυο πόλων με τον υπόλοιπο κόσμο σύμφωνα με τη θεωρία του Διεθνούς Εμπορίου 5.  Θα συμβάλει στην ετήσια αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 0,1% στην ΕΕ και κατά 0,2% στις ΗΠΑ 6. Θα εξυπηρετείται ένας πληθυσμός καταναλωτών της τάξης των 800 εκατομμυρίων 7. Θα αυξηθεί η απασχόληση 8. Θα διογκωθούν οι επενδύσεις από και προς την ΕΕ και τις ΗΠΑ, κ.λπ.  

ΤΙ ΔΕ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ: 1. Οι δασμοί μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ είναι κατά μέσο όρο 4%. Η απάλειψη των δασμών μέσω της ΔΣΕΕ δεν είναι τόσο σπουδαίο κατόρθωμα. Η απάλειψη δασμών (όπου πρέπει να γίνει) δεν απαιτεί τη ΔΕΣΕΕ 2. Το πρόβλημα είναι οι τεχνητοί φραγμοί, ο προστατευτισμός, οι προτιμησιακές παρεκκλίσεις, οι έντεχνες ποσοστώσεις  και οι δράσεις dumping και αντι-dumping που παρεμποδίζουν το ελεύθερο εμπόριο 3. Άλλο πρόβλημα είναι οι ρυθμίσεις και οι κανονισμοί που διέπουν τις εμπορικές ανταλλαγές των δυο πλευρών. Για παράδειγμα:  I. Η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ και αντίστοιχα οι επιδοτήσεις του αγροτικού τομέα των ΗΠΑ που αποτελούν διαχρονικά πεδίο τριβών των δυο πλευρών II. Ρυθμίσεις φαρμακευτικών προϊόντων και ιατρικών υπηρεσιών III. Ρυθμίσεις που αφορούν στα προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα και τις αεροπορικές μεταφορές IV. Κανονισμοί και Προδιαγραφές εμπορευμάτων και αυτοκινήτων V. Γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες και ασφάλεια των τροφίμων VI. Προστασία των Καταναλωτών VII. Προστασία του Περιβάλλοντος (σύστημα εμπορίας ρύπων), κ.λπ.

ΤΙ ΑΛΛΟ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ ΝΑ ΠΟΥΝ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ: 1. Δεν υπάρχει ανάλυση που να δείχνει το τι θα συμβεί εξαιτίας της «διαφορικής ανταγωνιστικότητας» των δυο οικονομιών και για το τι παρενέργειες θα υπάρξουν μεταξύ των λιγότερο ανταγωνιστικών οικονομιών στις περιοχές που ανήκουν στα εσωτερικά περιβάλλοντα των δυο πλευρών. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν η συνολική ανταγωνιστικότητα των 28 κρατών μελών της ΕΕ είναι πολύ μικρή έναντι της ανταγωνιστικότητας των ΗΠΑ και των άλλων οικονομιών του κόσμου με έμφαση τις αναδυόμενες οικονομίες των BRICS (Brazil, Russia, India, China, South Africa) 2. Ότι από γεωστρατηγικής, γεωπολιτικής και γεωοικονομικής απόψεως, από πλευράς «σκληρής και ήπιας διεθνούς ισχύος» αλλά και από τη γωνία θέασης των Εξωτερικών Σχέσεων και της Διεθνούς Διπλωματίας, το δίπολο ΗΠΑ και ΕΕ καθημερινά οδεύει από ήττα σε ήττα, ιδιαίτερα έναντι της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας 3. Δεν υπάρχει εμπειρογνωμοσύνη για το πώς και για το πόσο η ΔΕΣΕΕ θα επηρεάσει συγκεκριμένους τομείς, κλάδους και υπο-κλάδους των οικονομιών των δυο εταίρων τόσο συνολικά όσο και σε εθνικά και σε υποεθνικά επίπεδα αναφοράς (λ.χ. ανά Πολιτεία των ΗΠΑ, ανά κράτος μέλος της ΕΕ, ανά Περιφέρεια της ΕΕ, κ.λπ.).

ΕΝΑ ΚΑΥΤΟ ΔΙΚΑΙΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ:  Όσοι διακονούν το Δίκαιο και θεραπεύουν τη Δικαιοσύνη, σίγουρα θα βρεθούν προ μεγάλων συνειδησιακών, ηθικών και γνωστικών διλλημάτων. Θα αποδεχτούν το γεγονός  ότι η ΔΕΣΕΕ προβλέπει την παράκαμψη των Eυρωπαϊκών και Εθνικών Δικαστηρίων σε περίπτωση αντιδικίας; Και τούτο γιατί ως διαφαίνεται η ΔΕΣΕΕ προβλέπει ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις θα μπορούν να προσφύγουν σε τριμελή επιτροπή που θα αποφασίζει αμετάκλητα και θα μπορεί να επικυρώσει πρόστιμα πολλών εκατομμυρίων ευρώ σε κυβερνήσεις οι οποίες δε θα τηρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας που προβλέπει η ευρωπαϊκή και η εναρμονισμένη εθνική νομοθεσία και όχι η ΔΕΣΕΕ! Οι απανταχού ρέκτες και τελάληδες του Δημοσίου Συμφέροντος, σίγουρα θα αντιμετωπίσουν το ίδιο δίλλημα.

Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΘΟΥΚΙΔΙΔΗ: Οι ΗΠΑ κάνουν αυτό το οποίο ποτέ δεν κατάφεραν να κάνουν οι απαξιωμένοι έλληνες πολιτευτές. Να μελετήσουν και να κατανοήσουν το Θουκυδίδη ο οποίος όταν ανέλυσε τα αίτια του Πελοποννησιακού Πολέμου είπε ότι δεν οφείλονταν στην άνοδο των Αθηνών αλλά στην ανησυχία και στο φόβο που ενέπνευσε στους Σπαρτιάτες ακριβώς αυτή τούτη η άνοδος των Αθηνών. Τούτο ακολουθεί ο Ευρωατλάντικός άξονας. Βλέπει τον επερχόμενο γεωπολιτικό, γεωστρατηγικό και γεωοικονομικό κίνδυνο από την άνοδο της Κίνας, της Ρωσίας και των άλλων αναδυόμενων οικονομιών, κυρίως από τη συστράτευση των BRICS, και αντιδρά δεόντως.

ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Σαφώς το άνοιγμα εγκυμονεί κινδύνους για τις χώρες όπως είναι η Ελλάδα που έχουν διαρκώς ελλειμματική ανταγωνιστικότητα, μονίμως ανύπαρκτη εξωστρέφεια υψηλής αξίας και κατατονική παραγωγικότητα «διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών». Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην προστασία του brand name των αγρο-τροφικών προϊόντων και ιδιαίτερα αυτών που ανήκουν στην κατηγορία των ΠΟΠ (Προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) και των ΠΓΕ (Προϊόντα Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης). Σε όλα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθεί ο κίνδυνος από τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα. Το Υπουργείο (Υπό)Ανάπτυξης, θα πρέπει να προχωρήσει σε μια εμπεριστατωμένη (έγκυρη, αξιόπιστη και ακριβή) μελέτη ανάλυσης οφέλους – ζημίας για τους τομείς, τους κλάδους και τους υπο-κλάδους της Εθνικής Οικονομίας που θα βρεθούν στη δίνη του μεγιστοποιημένου διεθνούς ανταγωνισμού ένεκα της Διατλαντικής Συμφωνίας.  Το Υπουργείο Αγροτικής (Υπό)Ανάπτυξης και Τροφίμων, θα πρέπει να προσέξει το διατροφικό κίνδυνο από τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και να προστατεύσει τον Αγρο-διατροφικό τομέα της Ελληνικής Οικονομίας από τον αθέμιτο και διαστρεβλωμένο ανταγωνισμό. Το ίδιο θα πρέπει να γίνει σε επίπεδο Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης της χώρας καθώς και σε επίπεδο Συλλογικών Φορέων και Κοινωνικών Εταίρων. Οι bon vivant έλληνες βουλευτές και ευρωβουλευτές θα πρέπει να σταθούν επάξια στις επάλξεις των αμειβόμενων καθηκόντων που έχουν. Όπως επίσης το Υπουργείο Εξωτερικών (ή Εξωφρενικών) θα πρέπει να διαμορφώσει την κατάλληλη εξωτερική πολιτική και διπλωματία της Ελλάδας ενόψει του νέου γεωπολιτικού status  που τείνει να διαμορφωθεί και των διαπραγματεύσεων στα Παγκόσμια Fora όπου παίζονται μακιαβελικά poker και σκληρά bra defer με unfair και below the belt  (παρα)διαδικασίες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑTA: 1. Κακού ανδρός δώρα όνησιν ουκ έχει (τα δώρα του κακού ανθρώπου δεν έχουν όφελος, Ευριπίδης, Μήδεια) 2.  Εχθρών άδωρα δώρα κούκ ονήσιμα (τα δώρα των εχθρών δεν είναι πραγματικά και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται, Σοφοκλής, Αίας). Δηλαδή, αυτό που διατύπωσε ο Βιργίλιος στην Αινειάδα βάζοντας το Λαοκόοντα να λέει στους Τρώες «Μην εμπιστεύεστε το άλογο, Τρώες. Οτιδήποτε κι αν είναι, φοβάμαι τους Έλληνες ακόμα κι όταν φέρνουν δώρα».  Εξ ου  το Timeo Danaos et dona ferrentes.

Κωνσταντίνος Γαλιώτος
Πολ.Μηχ. Ε.Μ.Π., M.Sc. Περιφερειακή Πολιτική U.K.

Ο Κωνσταντίνος Γαλιώτος είναι Πολιτικός Μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1976) και έχει Master of Science από το Πανεπιστήμιο του Birmingham, U.K. (1979). Είναι έφεδρος ανθυπολοχαγός του Όπλου του Μηχανικού με ειδική εκπαίδευση στη Σχολή Πολέμου. Έχει διατελέσει Σύμβουλος του Υπουργείου Ανάπτυξης (2 φορές), του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, της Γ.Γ. της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, του Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών, Επιστημονικός Συνεργάτης του Δήμου Τρίπολης και σήμερα είναι Ειδικός Σύμβουλος Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Ως ειδικός εμπειρογνώμονας του Υπουργείου Εξωτερικών, συμμετείχε σε διμερείς ναυτιλιακές συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Κίνας στο Πεκίνο και στη Σαγκάη (1996). Έχει εκπονήσει μελέτες, έρευνες, καταγραφές, πραγματογνωμοσύνες και άλλες συναφείς επιστημονικές εργασίες σε πολλά πεδία εξειδίκευσης: 1. Επιστήμη Πολιτικού (μελέτες, επιβλέψεις) 2. Σεισμομηχανική, Εδαφομηχανική, Έλεγχος Ποιότητας, Θεμελιώσεις 3. Περιβάλλοντος και Ενεργείας (Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις, Διαχείριση Αποβλήτων, Ανακύκληση, ΑΠΕ) 4. Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων 5. Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (Στρατηγικός Σχεδιασμός, Επιχειρησιακός Προγραμματισμός, Ειδικά Αναπτυξιακά Σχέδια) 6. Οικονομοτεχνικές Μελέτες, SWOT και PEST αναλύσεις, Μελέτες Δημοσιότητας, Μελέτες Διοίκησης και Οργάνωσης ΟΤΑ, Επιχειρηματικά και Επιχειρησιακά Σχέδια για επενδύσεις, Στατιστικές Έρευνες, Μελέτες Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Μελέτες Ελληνικής Εξωτερικής Πολιτικής, Ποντοπόρου Εμπορικής Ναυτιλίας, Λιμενικών Υποδομών, Μεταφορών, Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, Πολιτισμού και Τουρισμού 7. Αξιολόγηση και Επιλογή Προσωπικού για ΔΕΚΟ, Τράπεζες και Μεγάλες Ελληνικές και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις. Έχει πραγματοποιήσει ομιλίες και εισηγήσεις σε fora, ΜΜΕ, ημερίδες και σεμινάρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα με ποικίλη θεματολογία. Έχει συγγραφική δράση με πολυάριθμες Μονογραφίες για εξειδικευμένα θέματα, Ενημερωτικά Δελτία και Ειδικές Εκδόσεις.