Ένας 49χρονος λάτρης της τέχνης, κατά δήλωσή του, πριν από εννέα χρόνια, πήρε το μετρό, έκλεψε τρεις πίνακες από την Εθνική Πινακοθήκη, και μετά πήρε ξανά το μετρό και πήγε σπίτι του. Ανάμεσά τους, ένας πίνακας του Πικάσο με ιδιόχειρη αφιέρωση του ζωγράφου στους Έλληνες.

Το 2021 οι πίνακες βρέθηκαν σε μια ρεματιά. Οι δύο από αυτούς, διότι τον τρίτο τον κατάπιε η τουαλέτα, κατά δήλωση του 49χρονου λάτρη της τέχνης.

Μεγάλη επιτυχία της Αστυνομίας, του υπουργού κ. Χρυσοχοΐδη, της υπουργού Μενδώνη, μεγάλη και η φούρια να καλέσουν τους δημοσιογράφους και να καταγράψουν το γεγονός, να μεταδοθεί, να θαυμάσουν οι Έλληνες που βρέθηκε ο ξακουστός πίνακας του Πικάσο με την ιδιόχειρη αφιέρωση.

Τοποθετείται, λοιπόν, ο πίνακας όρθιος, σε μια ολισθηρή και στενή επιφάνεια, σε ένα ράφι, και πάρ' τον κάτω τον Πικάσο, το «Γυναικείο κεφάλι», την αφιέρωση στον ελληνικό λαό, μπροστά στις κάμερες.

Πριν και μετά από αυτό το γεγονός, είχαν προηγηθεί διάφορα άλλα απαράδεκτα: Αστυνομικοί που πιάνουν τους πίνακες με γυμνά χέρια, που τους παίρνουν από εδώ και τους βάζουν εκεί, φλας από τις φωτογραφικές μηχανές, κανένα μέσο προστασίας των πολύτιμων έργων τέχνης.

Πάνω στη φούρια να επικοινωνηθεί το γεγονός, και να πουν οι υπουργοί τα δικά τους, δεν σκέφτηκαν να βάλουν τους πίνακες σε μια προθήκη, έστω.

Ωστόσο, σε αυτό το γεγονός ή ίσως σε κάτι παρόμοιο, μπορεί και χειρότερο, με μαθηματική ακρίβεια οδηγούν οι εξής αλήθειες για τον πολιτισμό στη χώρα μας:

Πού ήταν ο συντηρητής που θα έπρεπε να είναι παρών, και να φροντίσει για τη μεταχείριση των έργων; Υπάρχει;

Πρέπει να υπάρχει, αλλά προφανώς η παρουσία του/της κρίθηκε περιττή. Οι αστυνομικοί δεν έχουν χέρια;

Η υπουργός, αρχαιολόγος η ίδια, δεν μπήκε καν στον κόπο να ζητήσει να φορέσουν ένα ζευγάρι γάντια όσοι άγγιξαν τους πίνακες -και πέρασαν από κάμποσα χέρια...

Δεν πρέπει να ακολουθείται ένα πρωτόκολλο πριν από τις ανακοινώσεις και τις φωτογραφίσεις; Εξετάστηκαν τα έργα για να διαπιστωθεί αν είναι αυθεντικά; ή όπως τα βρήκαν στη ρεματιά τα πήγαν για φωτογράφιση, λες και επρόκειτο για πακέτα κοκαΐνης;

Το αποτέλεσμα όλων αυτών, ήταν να κινδυνεύσουν τα έργα της «κλοπής του αιώνα», και να μεταδοθεί το βίντεο της πτώσης του Πικάσο σε όλο τον κόσμο. «Το τελευταίο πράγμα που θέλετε να κάνετε με έναν πίνακα του Πάμπλο Πικάσο είναι να τον ρίξετε – ειδικά ένα που έχει ανακτηθεί μετά από εννέα χρόνια», γράφει το BBC, σχολιάζοντας την πτώση του πίνακα.

Δεν θα μας την χάριζαν, τους ζητάμε πίσω και τα κλεμμένα του Παρθενώνα...

«Το σύστημα ασφαλείας είχε άδειες μπαταρίες, έτσι ο συναγερμός χτυπούσε συχνά, χωρίς να υπάρχει παραβίαση. Οι κασέτες από τις κάμερες είχαν τελειώσει και δεν είχαν αντικατασταθεί λόγω έλλειψης χρημάτων. Ο συναγερμός δεν ήταν συνδεδεμένος με την Αστυνομία αλλά μόνον με την εταιρεία φύλαξης. Οι φύλακες απασχολούνταν σε άλλες θέσεις και επιπλέον δεν γνώριζαν τι ακριβώς να πράξουν σε ενδεχόμενη απόπειρα ληστείας, καθώς δεν είχαν περάσει ποτέ από ειδική εκπαίδευση για τον τρόπο που γίνεται η φύλαξη και για τις ενέργειες στις οποίες έπρεπε να προβούν σε περίπτωση συμβάντος.» Αυτά είπε ο πρώην κρατικός λειτουργός Λέανδρος Ρακιντζής, ο οποίος μετά την κλοπή είχε διατάξει κατεπείγουσα έρευνα για τις διοικητικές ευθύνες, ως Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, μιλώντας στην ΕΡΤ. Αυτά περιλαμβάνονται στο πόρισμά του για την Εθνική Πινακοθήκη.

Μουσεία χωρίς δυνατότητα έκδοσης ηλεκτρονικών εισιτηρίων, ακόμα και την περίοδο της πανδημίας. Αρχαιολογικοί χώροι κλειστοί, όπως στη Βόρεια Κυνουρία. Μοναστήρια, όπως η ΙΜ Καλτεζών, που αφήνονται να καταστραφούν.

Αρχαιολογικοί χώροι χωρίς αρχαιολόγους, ιστορικά μουσεία χωρίς ιστορικούς, άφαντοι συντηρητές έργων τέχνης σε ένα γεγονός τόσο σημαντικό όσο η ανεύρεση ενός Πικάσο σε μια ρεματιά, από χρόνια κλεμμένου.

Το 2018 δύο γυναίκες έριξαν λάδι προκαλώντας φθορές σε εκθέματα του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, που είναι παράλληλα κειμήλια της ορθοδοξίας, αλλά και σε χώρους του μουσείου (μάρμαρα και τοίχους) στις αίθουσες της μόνιμης έκθεσης αλλά και των περιοδικών εκθέσεων. Εκείνη την ώρα μάλιστα, στο μουσείο είχαν βάρδια 20 φύλακες, που δεν αντιλήφθηκαν τίποτα. Το περιστατικό έγινε στις 28 Ιουλίου και ανακοινώθηκε δεκαπέντε μέρες μετά. Τα πλάνα από τις κάμερες του μουσείου δείχνουν τις δύο γυναίκες, αλλά η τεχνολογία τους απαρχαιωμένη, επομένως τα πλάνα ήταν άχρηστα.

Τον πολιτισμό μας επικαλούμαστε κάθε φορά που βρισκόμαστε στα δύσκολα. Τον πολιτισμό μας πουλάμε, υποτίθεται, στους τουρίστες, ως εθνικό προϊόν.

Αλλά με τον πολιτισμό επί της ουσίας δεν ασχολούμαστε.

Γι' αυτό και το περιστατικό της πτώσης του Πικάσο από το ράφι δεν είναι ατυχές.

Είναι αποτέλεσμα της ανοργανωσιάς και της προχειρότητάς μας.

Γαλανιάδη Εύα