Επιστολή του ΟΜΙΛΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ και ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ «Πυράμια», Παραλίου Άστρους, την οποία απέστειλαν στον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, με την οποία ζητούν την συντήρηση - αναστήλωση του Κάστρου του Άστρους.

Η επιστολή:

ΠΡΟΣ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

(Κο ΠΕΤΡΟ ΤΑΤΟΥΛΗ)

ΚΟΙΝ:

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

(Κα ΥΠΟΥΡΓΟ)

ΕΦΑ  ΝΟΜΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

(Κα ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΗ)

ΔΗΜΟ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

(Κο ΔΗΜΑΡΧΟ)

ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΜΑΣ

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Κύριε Περιφερειάρχη Πελοποννήσου

Στη νότια κορυφή του λόφου «Νησί» του Παραλίου Άστρους δεσπόζει παρά τη μεγάλη φθορά που έχει υποστεί από το πέρασμα του χρόνου, το Κάστρο του Άστρους. Κτίστηκε και πήρε αρχικά το όνομα  «Castello della Εstella»  το 1256 μ.Χ., από τον Γουλιέλμο Βιλεαρδουίνο την εποχή της Φραγκοκρατίας στο Μοριά.

Έκτοτε, εξαιτίας της γεωστρατηγικής του θέσης, το Κάστρο του Άστρους πέρασε στην κυριαρχία Βενετών και Τούρκων.

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 οι αδελφοί Ζαφειρόπουλοι, πλούσιοι έμποροι από τον Άγιο Ιωάννη Κυνουρίας, που επέστρεψαν στην πατρίδα τους για να συνδράμουν το αγωνιζόμενο Γένος, αναστήλωσαν και επισκεύασαν το ερειπωμένο Κάστρο και απέκρουσαν την έφοδο του Ιμπραήμ, τον Αύγουστο του 1826, επιτυγχάνοντας μια πολύ σημαντική νίκη για την εξέλιξη του Αγώνα και τη σωτηρία των κατοίκων ολόκληρης της περιοχής, οι οποίοι είχαν καταφύγει στο Κάστρο για να γλυτώσουν τη σφαγή.

Η Πολιτεία, ήδη από το Σεπτέμβριο του 1965 (ΦΕΚ 605/10-9-1965) έχει χαρακτηρίσει το Κάστρο «αρχαιολογικό χώρο», ως «μάρτυρα σημαντικών ιστορικών συμβάντων».

Επιπλέον,  με την ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/ Α1/Φ43/41015/2009/8.6.2012 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού (ΑΑΠ 196) εγκρίθηκε η οριοθέτηση της περιοχής «Νησί» ως ενιαίου χερσαίου και ενάλιου αρχαιολογικού χώρου“για λόγους προστασίας των αρχαιολογικών καταλοίπων που δηλώνουν τη συνεχή χρήση της θέσης από τα προϊστορικά έως και τα σύγχρονα χρόνια και ιδιαίτερα: Των αρχαίων καταλοίπων στη νότια κορυφή του λόφου, που δηλώνουν την ύπαρξη οικισμού προϊστορικών χρόνων. Του αρχαίου τείχους στα βορειοδυτικά, που ταυτίζεται με το «επί θαλάσση τείχος» των Αιγινητών. Των ρωμαϊκών καταλοίπων στη θέση «Άστρον». Του Κάστρου της Φραγκοκρατίας (Κάστρο Ζαφειρόπουλου) στα νότια”.

Επισημαίνουμε επίσης, ότι η πολιτεία έχει μεριμνήσει με νέο νόμο (νόμος 3028/28 Ιουνίου 2002 - ΦΕΚ A 153/28-06-2002) «για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» ότι όλα τα αρχαία μνημεία που ανήκουν στους προϊστορικούς, αρχαίους, βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους και χρονολογούνται πριν από το 1830 προστατεύονται.

Και επειδή κατά καιρούς οι αρμόδιοι στους οποίους απευθυνόμαστε επικαλούνται την ασάφεια του ιδιοκτησιακού καθεστώτος για να δικαιολογήσουν την απραξία τους, παραθέτουμε και το  άρθρο 11, §2 του ίδιου νόμου σύμφωνα με το οποίο:

 «… Το Δημόσιο ή οι Ο.Τ.Α. υποχρεούνται να καλύπτουν το σύνολο ή μέρος των δαπανών συντήρησης, στερέωσης ή άλλης εργασίας προστασίας μνημείου που δεν τους ανήκει, εφόσον αυτές αφορούν μνημείο που κρίνεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου ότι πρέπει να καταστεί επισκέψιμο για το κοινό και υπερβαίνουν ένα εύλογο ποσό, ο κύριος, ο νομέας ή ο κάτοχος δεν είναι υπαίτιος για τη φθορά που το μνημείο έχει υποστεί και η οικονομική κατάσταση του υποχρέου δεν του επιτρέπει να καταβάλει τη δαπάνη».

Ωστόσο, παρά τη σημασία του και την αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας, το Κάστρο έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του, με αποτέλεσμα ταπυργόσπιτα και το τείχος, να ξεφτίζουν και να φθείρονται καθημερινά.

Προκειμένου να διασωθεί και να καταστεί το Κάστρο προσβάσιμο επιβάλλεται άμεσα να ξεκινήσουν εργασίες για να στερεωθούν και αποκατασταθούν τα εξωτερικά και εσωτερικά τείχη, να στερεωθούν και αποκατασταθούν τα τρία πυργόσπιτα, να καθαριστεί και διαμορφωθεί το έδαφος στο εσωτερικό του Κάστρου, ώστε να είναι δυνατή η ασφαλής περιήγηση σε αυτό.Οι αποκαταστάσεις μπορούν να βασιστούν στις φωτογραφίες του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, τις οποίες θέτουμε στη διάθεση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.

Για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών επιβάλλεται να κατασκευαστεί νέα λίθινη σκάλα από το χώρο στάθμευσης οχημάτων προς τηνΚεντρική Πύλη, περιμετρικό μονοπάτι ήπιας πρόσβασης, WC καιμικρός χώρος εκπαιδευτικών προγραμμάτων και να τοποθετηθούνενημερωτικές πινακίδες, καθιστικά και κάδοι απορριμμάτων.

Κύριε Περιφερειάρχη

Σε τρία χρόνια ο Ελληνικός λαός θα εορτάσει την 200η Επέτειο της Εθνικής μας Παλλιγγενεσίας.

Ένας από τους χώρους όπου διαδραματίστηκαν σημαντικά ιστορικά γεγονότα, καθοριστικά για την εξέλιξη της Επανάστασης του 21, ήταν και το Κάστρο του Άστρους.

Αν η καταστροφή δεν ανακοπεί και συνεχιστεί η παρούσα κατάσταση, το Κάστρο του Άστρους, αυτή η βάση αναφοράς της ιστορικής μας μνήμης, θα καταντήσει σωρός ερειπίων. Και αυτά τα ερείπια θα λειτουργούν στο διηνεκές του χρόνου όχι ως πηγή εθνικής υπερηφάνειας αλλά ως αιτία καταισχύνης για όλους μας.

Με εκτίμηση

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Γραμματέας                                                                   ο Πρόεδρος

           Νίκος Σκαρμούτσος                                                   Βαγγέλης Κούκλης