ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Πριν από λίγες ημέρες είδε το φως της δημοσιότητας η ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση) των συναρμόδιων Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υποδομών-Μεταφορών-Δικτύων σύμφωνα με την οποία το υφιστάμενο (αμιγώς στρατιωτικό) Αεροδρόμιο της Τρίπολης θα λειτουργεί πλέον ως αεροδρόμιο κοινής χρήσης μεταξύ Πολεμικής και Πολιτικής Αεροπορίας.

ΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΔΙΔΥΜΟ ΤΩΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ: Με την προσθήκη του Αεροδρομίου Τρίπολης στο μεταφορικό δυναμικό και στις αεροπορικές υποδομές της χωρικής ενότητας της Περιφέρειας Πελοποννήσου (ΠΕΡΠΕΛ), θα δημιουργηθεί στο εγγύς μέλλον ένα αναπτυξιακό δίδυμο αεροδρομίων με διακριτούς ρόλους και συμπληρωματική λειτουργία που θα αποτελέσει τον πυλώνα της Διαρκούς και Βιώσιμης Περιφερειακής Ανάπτυξης η οποία δε θα είναι μονοπολική και πολωτική αλλ΄ αντίθετα θα προσεγγίζει το διανεμητικό και το αναδιανεμητικό υπόδειγμα της Ισόρροπης και Ισόμετρης Βιώσιμης Περιφερειακής Ανάπτυξης. Με άλλα λόγια, η αξιοποίηση του νέου αεροδρομίου της Τρίπολης υπό συγκεκριμένους όρους επιχειρησιακής λειτουργίας θα βαίνει παράλληλα, θα είναι συμβατή και θα συντρέχει με τη συνεχή αναβάθμιση του ταχέως αναπτυσσόμενου αεροδρομίου Καλαμάτας. Το δίπολο των αεροδρομίων θα συμβάλλει:  (α) στην επίρρωση της Ανταγωνιστικότητας, στην ενίσχυση της Εξωστρέφειας (εισροές από εξαγωγές υπηρεσιών και προϊόντων, από τουρισμό, από επενδύσεις), στην  διεύρυνση του Ανοίγματος της Περιφέρειας Πελοποννήσου στη Διεθνή και στην Εσωτερική Αγορά καθώς και στην προσέλκυση Ξένων και Εγχώριων Άμεσων Επενδύσεων. Δηλαδή των τεσσάρων προϋποθέσεων που οδηγούν γρήγορα στην Οικονομική Μεγέθυνση και διαμέσου αυτής, υπό την εφαρμογή κατάλληλων αναδιανεμητικών πολιτικών, στην Ισόρροπη και Διαρκή Ανάπτυξη της Περιφέρειας (β) στην αντιμετώπιση της Ανεργίας και στη βελτίωση της Απασχόλησης (κατά τη διάρκεια κατασκευής των έργων και μετά, κατά τη λειτουργία, επί μονίμου βάσεως) (γ) Στη βελτίωση του Κοινωνικού Κεφαλαίου και της Επιχειρηματικότητας στην ΠΕΡΠΕΛ τόσο των άμεσα εμπλεκομένων στη λειτουργία του αεροδρομίου όσο και των οικονομικά διασυνδεδεμένων κλάδων και υποκλάδων με αυτό. Το δίπολο των Αεροδρομίων της Τρίπολης και της Καλαμάτας συγκροτούν ένα Πάγιο Παραγωγικό Περιφερειακό Κεφάλαιο. Με το δίπολο εξουδετερώνονται οι ενδοπεριφερειακές ανισότητες και ασυμμετρίες και αμβλύνονται οι ενδοχωρικές πολώσεις.

Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ: 1. Το θέμα της δημιουργίας αεροδρομίου στην Τρίπολη είχε συζητηθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Περιορίζονταν σε γενικόλογες επιγραμματικές διατυπώσεις που εξέφραζαν επιθυμία και περιορίζονταν σε  ευχολόγια, υποσχέσεις και δεοντολογικές προτροπές 2. Το 2008 άρχισε να καλλιεργείται πιο συστηματικά η ιδέα της δημιουργίας του Αεροδρομίου στην Τρίπολη από ενέργειες των κοινωνικών εταίρων (Επιμελητήρια, Επαγγελματικοί Φορείς, κ.λπ.) που στηρίζονταν σε αναλύσεις περισσότερο εμβριθείς οι οποίες προχωρούσαν διεισδυτικά στην τεκμηρίωση της αναγκαιότητας, της σκοπιμότητας και της ωφέλειας του έργου. Για παράδειγμα η σχετική με το θέμα Ημερίδα που έγινε τον Ιούνιο του 2008 με πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου Αργολίδας και του Επαγγελματικού Συλλόγου Τολού.  Συμμετείχαν και συμφωνούσαν με το ζήτημα οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων, οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες και οι πολιτικοί της Πελοποννήσου που παραβρέθηκαν την Ημερίδα 3. Το θέμα μελετήθηκε σοβαρά και αποτέλεσε αντικείμενο δηλώσεων στα ΜΜΕ, συστηματικών πρωτοβουλιών και πιεστικών πολιτικών διαβουλεύσεων που ασκήθηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις από τον αιρετό Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Πέτρο Τατούλη μετά την 1/1/2011 που ξεκίνησε η πρώτη θητεία υπό το Μεταρρυθμιστικό Πρόγραμμα Καλλικράτης. Το θέμα των δυο αεροδρομίων απασχόλησε πολλές φορές το Περιφερειακό Συμβούλιο είτε ειδικά επί τούτου είτε κατά τη διαβούλευση των ευρύτερων ζητημάτων χωροταξικής ανασυγκρότησης και επιχειρησιακού σχεδιασμού (Γενικά και Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Πελοποννήσου, Ολοκληρωμένος Στρατηγικός και Επιχειρησιακός Σχεδιασμός ΠΕΡΠΕΛ, Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα, Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών και Εφοδιαστικής του Υπουργείου Μεταφορών, νέο θεσμικό πλαίσιο Διαχείρισης της Δημόσιας Περιουσίας και τις συμβάσεις παραχώρησης αναφορικά με τη διαχείριση των Περιφερειακών Αεροδρομίων, κ.λπ.) 4. Η προσπάθεια μεταστοιχειώθηκε σε ad hoc Απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου μετά από σχετική εισήγηση του Περιφερειάρχη στις 30/5/2011 5. Η εισήγηση συνοψίζεται: (α) Στη μετατροπή τμήματος του αεροδρομίου Τρίπολης από στρατιωτικό (124 Πτέρυγα Βασικής Εκπαίδευσης) σε πολιτικό και τη λειτουργία του πλέον ως ενός αεροδρομίου πτήσεων  χαμηλού κόστους (low cost) για τουριστικές και εμπορευματικές μεταφορές (charter και hub) εξοπλισμένου με σύγχρονες μεθόδους επίγειας εξυπηρέτησης των αεροσκαφών και των επιβατών (ground handling) καθώς και μηχανισμών Διαμετακομιστικού Κέντρου Εμπορίου (Logistics) (β) Στην παράλληλη βελτίωση και στον εκσυγχρονισμό του Αεροδρομίου Καλαμάτας. Δηλαδή στη συνύπαρξη και στη διακριτή λειτουργία των δυο αεροδρομίων στην ίδια χωρική ενότητα. Ένας στρατηγικός προσανατολισμός και μια πολιτική στόχευση που στηρίζονται στη συνέργεια των δυο αεροδρομίων στο πλαίσιο της κοινής δράσης και της συλλογικής προσπάθειας για την Ισόρροπη, Ισόμετρη και Ισοβαρή Ανάπτυξη της ΠΕΡΠΕΛ χωρίς ενδοπεριφερειακές διακρίσεις, χωρικές πολώσεις, ανισότητες, ασυμμετρίες και τοπικιστικές αντιλήψεις δυισμού, εσωστρέφειας και αντιπαλότητας 6.  Τον Απρίλιο του 2014 σε σύσκεψη που έγινε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, η πολυεθνική εταιρεία συμβούλων μεγάλων έργων IBI Group (Καναδάς) με την παρουσία του Καναδού Πρέσβη κ. Robert Peck, διατύπωσε μια μια πρώτη μελέτη εφικτότητας, σκοπιμότητας της μετατροπής και της λειτουργίας του πολιτικού αεροδρομίου Τρίπολης.

Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ: Όπως προαναφέρθηκε το Αεροδρόμιο παρουσίασε τα τελευταία χρόνια σημαντική και ταχύρρυθμη ανάπτυξη (νέες προγραμματισμένες πτήσεις, νέες πτήσεις charter, νέες συνεργασίες με Αεροπορικές Εταιρίες, νέες συνδέσεις με πολλά μεγάλα Αεροδρόμια της ΕΕ και της Ρωσίας, κ.λπ.). Επειδή εχθρός του καλού είναι το καλύτερο, η ΠΕΡΠΕΛ με  εξασφάλιση πιστώσεων από το ΕΣΠΑ προχωρά σε μια δέσμη έργων που θα αναβαθμίσουν την προσβασιμότητα και τη λειτουργία του αεροδρομίου. 

ΤΟ ΝΕΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ: 1. Η λειτουργία του Αεροδρομίου στην Τρίπολη θα αποτελέσει προωθητική ενέργεια για την Τουριστική και Αγροτική Ανάπτυξη επιφέροντας διαρκή και πολλαπλασιαστικά οφέλη σε ολόκληρη τη χωρική ενότητα και πολλές θέσεις εργασίας (κατά την κατασκευή και μετά την κατασκευή του έργου) 2. Θα δημιουργήσει εξωτερικές οικονομίες που θα διαχυθούν προς όλες τις κατευθύνσεις του περιφερειακού γίγνεσθαι 3. Το ζήτημα έχει τη σύμφωνη γνώμη της κοινωνίας των πολιτών, των συλλογικών φορέων, των κοινωνικών εταίρων, των αυτοδιοικητικών αρχών και του πολιτικού κόσμου 4. Για το ζήτημα υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από τους tour operator και τις αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους για πτήσεις charter (μαζικού τουρισμού με προσφερόμενα πακέτα σε προσιτές τιμές καθώς και των άλλων μορφών εναλλακτικού τουρισμού) με επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου 5. Η θέση του αεροδρομίου ως προορισμού για τουρίστες και τη μεταφορά τους έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα να εξυπηρετεί πολλούς προορισμούς με σύντομο transfer  και λίγα χιλιόμετρα, άρα με μικρό κόστος μεταφοράς 6. Η διάρκεια της μεταφοράς θα μειωθεί περισσότερο για ορισμένους προορισμούς μετά και την ολοκλήρωση του εθνικού δικτύου της Περιφέρειας Πελοποννήσου 7. Μεγάλης αξίας ωφέλεια θα δημιουργηθεί από τη χρήση του αεροδρομίου ως εμπορευματικού αερολιμένα ταχείας αποστολής νωπών και ευπαθών γεωργικών προϊόντων στις απομακρυσμένες αγορές και στις αγορές του εξωτερικού (ιδιαίτερα μετά τη συγκρότηση του Δημοπρατηρίου) 8. Λόγω της κεντροβαρικής γεωγραφικής θέσης, το αεροδρόμιο της Τρίπολης μπορεί να εξυπηρετήσει όλες τις Περιφερειακές Ενότητες και να βοηθήσει στην ισόρροπη ανάπτυξή τους 9. Το αεροδρόμιο θα είναι το εγγύτερο στην περιοχή της Αθήνας (155 kms, 1,5 ώρες χρόνος ταξιδίου). Να θυμίσουμε ότι η σύμβαση του «Ελευθέριος Βενιζέλος» προβλέπει ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει άλλο αεροδρόμιο σε απόσταση μικρότερη των 100 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα. Έτσι, πολλές εταιρείες ίσως να επιλέξουν την Τρίπολη ως εναλλακτική και φθηνότερη λύση για ταξίδια και μεταφορές από και προς τη χώρα μας 10. Θα συμβάλλει στην ενίσχυση της προσπελασιμότητας, της προσβασιμότητας, της κομβικότητας, της επικοινωνίας καθώς και στο άνοιγμα και στην εξωστρέφεια της Περιφέρειας 11. Θα ενδυναμώσει τον αναπτυξιακό ρόλο, τη διεθνή εικόνα και το brand name των χωρικών ενοτήτων 12. Θα δημιουργήσει δυνατότητες χωροταξικής αναδιοργάνωσης και πολεοδομικής ανάπλασης (κυρίως στο Δήμο Τρίπολης ενόψει της αναθεώρησης του ΓΠΣ που προετοιμάζεται) 13. Θα αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών και προσέλκυσης επενδύσεων 14. Θα συμβάλλει στη βελτίωση της Ποιότητας Ζωής των Πολιτών (χρηστικότητα, κοινωνική εξυπηρέτηση) 15. Θα ενεργοποιήσει την επιχειρηματικότητα και θα κινητοποιήσει τη μόχλευση κεφαλαίων που θα ενισχύσουν το περιφερειακό ΑΕΠ και θα αυξήσουν την Απασχόληση με νέες θέσεις εργασίας (εταιρείες μεταφορών, αποθηκεύσεων, τροφοδοσίας, επικοινωνιών, εμπορευματικά κέντρα, κέντρα logistics εφοδιαστικής αλυσίδας, κ.λπ.).

ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: Όπως συμβαίνει με όλα τα Μεγάλα Έργα, το αεροδρόμιο θα υλοποιηθεί από την ΠΕΡΠΕΛ στο πλαίσιο Δημόσιου Διεθνούς Διαγωνισμού με τη μέθοδο της Συμπράξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) σύμφωνα με τη σύγχρονη διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου όπως αυτή προβλέπεται στην Οδηγία 2004/18 που ενσωματώθηκε στην Ελληνική Νομοθεσία με το ΠΔ 60/07 και συμπεριελήφθη στο Ν.3389/2005 περί ΣΔΙΤ για την περίπτωση των ιδιαίτερα πολύπλοκων, σύνθετων και περίπλοκων συμβάσεων υψηλών απαιτήσεων. Από τη μελέτη της IBI Group ενδεικτικά προβλέπεται Π/Υ της τάξεως των 75-90 εκατ. ευρώ, ενώ τα έξοδα για τη λειτουργία του εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 1,5-2,5 εκατ. ευρώ ετησίως.

ΕΠΙΜΥΘΙΟ: 1. Μηδέν της τύχης, αλλά πάντα της ευβουλίας και της προνοίας (τίποτα δεν εξαρτάται από την τύχη, αλλά όλα από την ορθή κρίση και την προνοητικότητα), Πλούταρχος 2. Τα ωραία και σπουδαία κατορθώματα ανήκουν σ' αυτούς που κοπιάζουν και ρίχνονται με τόλμη σ' αυτά (Πονούντων καί κινδυνευόντων τά καλά καί μεγάλα έργα, Μ.Αλέξανδρος).

Κωνσταντίνος Γαλιώτος
Πολ.Μηχ. Ε.Μ.Π., M.Sc. Περιφερειακή Πολιτική U.K.

Ο Κωνσταντίνος Γαλιώτος είναι Πολιτικός Μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1976) και έχει Master of Science από το Πανεπιστήμιο του Birmingham, U.K. (1979). Είναι έφεδρος ανθυπολοχαγός του Όπλου του Μηχανικού με ειδική εκπαίδευση στη Σχολή Πολέμου. Έχει διατελέσει Σύμβουλος του Υπουργείου Ανάπτυξης (2 φορές), του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, της Γ.Γ. της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, του Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών, Επιστημονικός Συνεργάτης του Δήμου Τρίπολης και σήμερα είναι Ειδικός Σύμβουλος Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Ως ειδικός εμπειρογνώμονας του Υπουργείου Εξωτερικών, συμμετείχε σε διμερείς ναυτιλιακές συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Κίνας στο Πεκίνο και στη Σαγκάη (1996). Έχει εκπονήσει μελέτες, έρευνες, καταγραφές, πραγματογνωμοσύνες και άλλες συναφείς επιστημονικές εργασίες σε πολλά πεδία εξειδίκευσης: 1. Επιστήμη Πολιτικού (μελέτες, επιβλέψεις) 2. Σεισμομηχανική, Εδαφομηχανική, Έλεγχος Ποιότητας, Θεμελιώσεις 3. Περιβάλλοντος και Ενεργείας (Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις, Διαχείριση Αποβλήτων, Ανακύκληση, ΑΠΕ) 4. Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων 5. Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (Στρατηγικός Σχεδιασμός, Επιχειρησιακός Προγραμματισμός, Ειδικά Αναπτυξιακά Σχέδια) 6. Οικονομοτεχνικές Μελέτες, SWOT και PEST αναλύσεις, Μελέτες Δημοσιότητας, Μελέτες Διοίκησης και Οργάνωσης ΟΤΑ, Επιχειρηματικά και Επιχειρησιακά Σχέδια για επενδύσεις, Στατιστικές Έρευνες, Μελέτες Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Μελέτες Ελληνικής Εξωτερικής Πολιτικής, Ποντοπόρου Εμπορικής Ναυτιλίας, Λιμενικών Υποδομών, Μεταφορών, Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, Πολιτισμού και Τουρισμού 7. Αξιολόγηση και Επιλογή Προσωπικού για ΔΕΚΟ, Τράπεζες και Μεγάλες Ελληνικές και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις. Έχει πραγματοποιήσει ομιλίες και εισηγήσεις σε fora, ΜΜΕ, ημερίδες και σεμινάρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα με ποικίλη θεματολογία. Έχει συγγραφική δράση με πολυάριθμες Μονογραφίες για εξειδικευμένα θέματα, Ενημερωτικά Δελτία και Ειδικές Εκδόσεις.