Την Τρίτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μια οδηγία για την αναθεώρηση του νόμου περί πνευματικών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο να  ασκήσει ακόμα μεγαλύτερη πίεση στις εταιρείες όπως το Google, το Facebook και το Instagram να περιορίσουν την ανάρτηση περιεχομένου προστατευόμενου από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στις πλατφόρμες τους. Τώρα, εναπόκειται σε κάθε χώρα μέλος να θεσπίσει νόμους βάσει της οδηγίας αυτής.

Οι νόμοι θα ισχύσουν μόνο στην ΕΕ, αλλά είναι πιθανό οι εταιρείες να προσπαθήσουν να συμμορφωθούν με την οδηγία σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήδη ορισμένες εξ’ αυτών, όπως για παράδειγμα η Microsoft, ισχυρίζονται ότι εφαρμόζουν τους κανονισμούς της ΕΕ περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων και εκτός της Ευρώπης.

Το πιο αμφιλεγόμενο μέρος της οδηγίας καθιστά τις πλατφόρμες όπως του Google και του Facebook υπεύθυνες για το περιεχόμενο που δημοσιεύουν οι χρήστες τους και για τυχόν παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων, ως εκ τούτου. Μέχρι πρότινος, την ευθύνη είχαν οι χρήστες και όχι οι ίδιες οι πλατφόρμες. Η οδηγία θα απαιτήσει επίσης από τους ιστότοπους να πληρώνουν στους εκδότες τέλος αδείας για την εμφάνιση αποσπασμάτων δημοσιογραφικού περιεχομένου, εξαιρουμένων των πολύ μικρών αποσπασμάτων ή μεμονωμένων λέξεων. Από την οδηγία σαφώς εξαιρούνται οι μικρές εταιρείες, οι υπηρεσίες cloud σε επιχειρήσεις, οι πλατφόρμες φιλοξενίας κώδικα ανοικτού λογισμικού και οι ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι οι νέοι κανόνες θα αναγκάσουν τις εταιρείες να εγκαταστήσουν ειδικό λογισμικό το οποίο θα φιλτράρει το προς δημοσίευση περιεχόμενο αν και η οδηγία δεν απαιτεί ρητά την υιοθέτηση αυτόματης τεχνολογίας φιλτραρίσματος. Ωστόσο, θεωρείται σίγουρο ότι ο έλεγχος θα διενεργείται από λογισμικό λόγω του τεράστιο όγκου του περιεχομένου. Ήδη, το YouTube χρησιμοποιεί τέτοια τεχνολογία για τον έλεγχο των βίντεο που ανεβάζουν οι χρήστες και την δημοσίευση τους ή όχι. Ωστόσο, αναφέρουν οι επικριτές, η τεχνολογία αυτή κάθε άλλο παρά αλάθητη είναι.

Πάντως, ένα πράγμα είναι σίγουρο, η εποχή του αυτό-ελέγχου των χρηστών στο διαδίκτυο οδεύει προς το τέλος της.

Δ. Πανταζόπουλος