Παρουσία εκπροσώπων φορέων από ολόκληρη την Πελοπόννησο πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 11 Ιουλίου η Παμπελοποννησιακή Συνδιάσκεψη για την 100ή επέτειο της ΓΣΕΕ στο Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο της Τρίπολης. Με σύνθημα «Τα συνδικάτα ήταν, είναι και θα είναι εδώ», το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, η ΓΣΕΕ και τα Εργατικά Κέντρα φιλοδοξούν να ανοίξει η συζήτηση με την κοινωνία για το μέλλον του συνδικαλισμού και της εργατικής τάξης, ή ό,τι έχει απομείνει από αυτήν.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είπε κατά την εναρκτήρια ομιλία του ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Παναγόπουλος, ότι τόσο ο ίδιος όσο και το ακροατήριο ανέμεναν την ομιλία του οικονομολόγου, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Παναγιώτη Λιαργκόβα, με τίτλο «Οικονομικές προκλήσεις στο μεταμνημονιακό τοπίο». Η ομιλία του κ. καθηγητή ήταν ιδιαιτέρως διαφωτιστική, καθώς έβαλε τα πράγματα σε μια σειρά, θα λέγαμε, για το πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, θύματα μιας οικονομικής κρίσης και ενός μνημονίου που κράτησε περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, αλλά κυρίως στο πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις μετά την εφαρμογή και την ολοκλήρωση του προγράμματος.

Όπως επεσήμανε ο κ. καθηγητής, στην Ελλάδα δεν είχαμε ποτέ καπιταλισμό, αλλά έναν ιδόμορφο πελατειακό καπιταλισμό, έναν κρατικοδίαιτο καπιταλισμό, που δεν ήταν βασισμένος στην ελεύθερη αγορά.

«Τον άλλο μήνα, η χώρα μας θα βγαίνει αργοπορημένη, ταλαιπωρημένη, εξουθενωμένη από τα δέκα χρόνια της κρίσης. Η Κύπρος, η Πορτογαλία βγήκαν σε τρία χρόνια. Η ελπίδα όλων μας είναι η χώρα να αλλάξει σελίδα, και να χτίσει ένα οικοδόμημα σε γερά θεμέλια. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να γίνει από τη μία μέρα στην άλλη. Δεν θέλω να απομειώσω το θετικό γεγονός ότι βγαίνουμε από τα μνημόνια, αλλά τα προβλήματα θα είναι εδώ για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα», είπε στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Λιαργκόβας.

Η ανεργία και η νέα φτώχεια

Η ανεργία μπορεί να υποχωρεί, αλλά εξακολουθεί να είναι στην κορυφή της Ευρωζώνης, είπε ο κ. Λιαργκόβας. «Τα ποιοτικά της στοιχεία, πραγματικά προβληματίζουν. Τον Φεβρουάριο του 2017, οι άνεργοι είναι 900.000, οι συνταξιούχοι περίπου 2 εκατ. άνθρωποι. Οι απασχολούμενοι, περίπου 3 εκατ. άνθρωποι. Αυτό δημιουργεί σοβαρότατο πρόβλημα, καθώς κανονικά για να είναι βιώσιμο το σύστημα, πρέπει 3 εργαζόμενοι να αντιστοιχούν σε 1 συνταξιούχο. Για να συμβεί αυτό, μέσα στα επόμενα χρόνια, πρέπει οι εργαζόμενοι να ανέλθουν σε 6 εκατ. ανθρώπους.»

Δεν είχαμε ισχυρό κοινωνικό κράτος ούτε ισχυρούς θεσμούς. Να καταργηθούν τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα.

«Ένας στους τρεις εργαζομένους αμείβεται με μισθό κάτω από το επίδομα ανεργίας. Πάνω από 500.000 άνθρωποι έχουν φύγει από τη χώρα μας. Κάθε επιστήμονας που φεύγει, παίρνει μαζί του 200.000 ευρώ, διότι το κράτος μας έχει επενδύσει σε αυτόν και στην εκπαίδευσή του. Έναν γιατρό, για παράδειγμα, η Γερμανία τον παίρνει έτοιμο, χωρίς να έχει ξοδέψει η ίδια για να τον σπουδάσει, και αυξάνει τη δική της παραγωγικότητα.»

Με τους ρυθμούς ανάπτυξης που έχουμε, θα σερνόμαστε στον πάτο και θα περιμένουμε κάποιο θαύμα.

«Το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα είναι εχθρικό και οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν αποδώσει. Η εμπιστοσύνη δεν έχει επανάλθει στη χώρα. Πρέπει να λάβουμε υπόψη τα φορολογικά αντικίνητρα που δεν ευνοούν την επιστροφή των καταθέσεων. Βέβαια, τα capital controls είναι ακόμα σε ισχύ, και αυτό είναι αρνητικό. Οι Έλληνες είναι οι πιο απαισιόδοξοι Ευρωπαίοι, και αυτό οφείλεται στην τεράστια φορολογική αφαίμαξη που υφίστανται τα τελευταία χρόνια.»

Η γραφειοκρατία, η υψηλή φορολογία είναι υπεύθυνες για την έλλειψη ανταγωνιστικότητας.

Ακόμη, ο κ. Λιαργκόβας επεσήμανε ότι το ιδιωτικό χρέος παραμένει πολύ υψηλό και αυξάνεται συνεχώς: προς τις εφορίες ξεπερνά τα 100 δοσ. ευρώ. Αυτό το πρόβλημα, όπως εξήγησε, δεν υπήρχε πριν από πέντε χρόνια. Μεγάλο μέρος αυτού του προβλήματος οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολίτες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις φορολογικές υποχρεώσεις τους για να επιτύχει η χώρα αυτά τα τεράστια πρωτογενή πλεονάσματα. «Η Ελλάδα είναι η πιο γερασμένη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο δείκτης γονιμότητας διαμορφώνεται μόνο στο 1 παιδί.»

Η μόνη διέξοδος, όπως είπε ο κ. Λιαργκόβας, είναι να δημιουργηθεί ένας ρυθμός ανάπτυξης ισχυρός, του 4%-5%. «Να συνεχίσουμε τη δημοσιονομική σταθερότητα, αλλά όχι να κρατήσουμε αυτά τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα», είπε. «Όταν έχεις μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης, έχεις μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα. Αλλά δεν ισχύει το αντίθετο».

»Οι εργασιακές σχέσεις δεν θα μετασχηματιστούν αυτομάτως. Όλα θα εξαρτηθούν από τον συσχετισμό δυνάμεων αλλά και από τις διεκδικήσεις των εργαζομένων. Το Εργατικό Δίκαιο συνιστά κρίσιμο τομέα που ναι μεν επικυριαρχείται από το κρατούν δόγμα, αλλά έστω και υπό τις σημερινές αντίξοες συνθήκες, πρέπει να σταθεί όρθιο.»

Έχουμε οδηγηθεί σε κοινωνικά και οικονομικά ερείπια.

«Σήμερα, την παραμονή της εξόδου από τα μνημόνια δεν συγκρούονται μόνο δύο διαφορετικές αντιλήψεις, αλλά δύο διαφορετικοί κόσμοι: ένα σχέδιο που υποβιβάζει την εργασία και εκείνο που την τοποθετεί στο κέντρο της βιώσιμης ανάπτυξης», είπε, τέλος, ο κ. Λιαρκόβας.

Γαλανιάδη Εύα