Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ημερίδα «Μαίναλο, στα ίχνη των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων», αφιερωμένη στη μνήμη του ιστορικού Σπύρου Ασδραχά, την οποία διοργάνωσαν τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) και ο Σύλλογος Αρκάδων Ορειβατών Οικολόγων (ΣΑΟΟ) στην Τρίπολη το Σάββατο 28 Απριλίου.

Χαιρετισμούς απηύθυναν ο διακεκριμένος πολιτικός επιστήμων Ηλίας Νικολακόπουλος, πρόεδρος του ΔΣ των ΑΣΚΙ, ο Αθανάσιος Μπουζέτος, πρόεδρος του ΔΣ του ΣΑΟΟ, ενώ την εκδήλωση έκλεισε η Χορωδία Ορφέας Τρίπολης. Την εκδήλωση συντόνισε ο Κωστής Ζαχαριάς, τέως βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Αρκαδίας.

Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης, γενικός γραμματέας του ΔΣ των ΑΣΚΙ, απηύθυνε ομιλία με τίτλο «Ιστορική Έρευνα και Θεσμοί. Το παράδειγμα του Σπύρου Ασδραχά», αναφερόμενος στο έργο του σπουδαίου Έλληνα ιστορικού ο οποίοςσυμμετείχε, μαζί με τους ιστορικούς Φίλιππο Ηλιού και Βασίλη Παναγιωτόπουλο και τον εκδότη Γιώργο Ραγιά, στην ιδρυτική και διεθυντική ομάδα του επιστημονικού περιοδικού «Τα Ιστορικά», από το 1983 έως το 2005. Διετέλεσε συνεργάτης ή επικεφαλής διαφόρων επιστημονικών φορέων, όπως διευθυντής του ερευνητικού προγράμματος της Επιτροπής Ιστορίας της Εθνικής Τράπεζας (μεταξύ 1977-1990) και μέλος του Δ.Σ. του Iδρύματος Έρευνας και Παιδείας της Εμπορικής Τράπεζας (μεταξύ 1987-1991). Διετέλεσε αντιπρόεδρος της πρώτης Διοικούσας Επιτροπής του Ιονίου Πανεπιστημίου (1985-1990), του οποίου ήταν σχεδιαστής του Τμήματος Ιστορίας, όπως και εμπνευστής του Τμήματος Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας. Υπήρξε, επίσης, από τους ιδρυτές των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), των οποίων θήτευσε ως πρόεδρος επί σειρά ετών.

Ο Θανάσης Χωματάς, π. πρόεδρος του ΣΑΟΟ, αναφέρθηκε στην «Αρκαδία - Μαίναλο: λίκνο της κλεφτουριάς - ορμητήριο της νίκης». Ο κ. Χωματάς στην ομιλία του περιέγραψε την κλεφτουριά στα αρκαδικά βουνά αλλά και στην Πελοπόννησο, και στο πώς εξελίχθηκε σε πυλώνα της ελευθερίας της πατρίδας μας από τον τουρκικό ζυγό. Με λόγο ζωντανό, διανθισμένο με τα ζωντανά δημοτικά μας τραγούδια που φέρνουν ακέραιη την ιστορική μνήμη, ιδιαίτερη μνεία έκανε στην κλέφτικη οικογένεια των Κολοκοτρωναίων, αλλά και στην ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του κλέφτη:

Άρπαγας από τη μια, νοσταλγός της ελευθερίας από την άλλη

Συγκλονιστική ήταν κατά την ολιγόλεπτη ομιλία της η αδελφή του 17χρονου Μαθιού Πόταγα, του παιδιού που ύψωσε το ανάστημά του απέναντι στους Γερμανούς και τον οποίον οι Γερμανοί δολοφόνησαν με βάρβαρο τρόπο. Η κυρία Ελένη Πόταγα, γλύπτρια, με δυνατή φωνή και καθαρό βλέμμα ανεβαίνοντας στο βήμα υπογράμμισε:

Οι Έλληνες πρέπει να είναι ήρωες. Πρέπει να αναλογιστούμε ποια Ελλάδα θέλουμε. Την Ελλάδα που οι αγρότες της αντί να καλλιεργούν πατάτες καλλιεργούν φούντες;

Ο Κώστας Μπρούσαλης, εκπαιδευτικός - συγγραφέας, στη συνέχεια μίλησε για «Το Μαίναλο: καταφύγιο και ορμητήριο των ανταρτών του ΕΛΑΣ». Ξεκινώντας από την πρώτη προκήρυξη που οι αντιστασιακοί κόλλησαν στον γέρικο πλάτανο της κεντρικής πλατείας της Τρίπολης την ίδια ημέρα που οι Γερμανοί πήραν την πόλη μας, στις 28 Απριλίου του 1941, ο κ. Μπρούσαλης μίλησε για την οργάνωση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ στο Μαίναλο, για τα ορμητήρια και τα προπύργια της δράσης του, για την είσοδο των ανταρτών στην Τρίπολη και την ομιλία του Βελουχιώτη από τον εξώστη του ξενοδοχείου «Μαίναλον».

Τέλος, ο Κωστής Καρπόζηλος, διευθυντής των ΑΣΚΙ, στην ομιλία του «AΣΚΙ: Αρχείο και Ιστορία» αναφέρθηκε στη δουλειά που γίνεται στα Αρχεία, αποκαλύπτοντας ότι έχουν συγκεντρωθεί εκεί 5 εκατ. τεκμήρια τα οποία είναι στη διάθεση των ερευνητών. Μάλιστα, παρουσίασε δύο προξηρύξεις που είχαν τυπωθεί στην Τρίπολη κατά τη γερμανική κατοχή, λέγοντας: «Αυτά συλλέγουμε, χαρτάκια που είναι πεταμένα στον δρόμο. Και αυτά τα χαρτιά που βλέπετε, πεταμένα στον δρόμο ήταν. Είναι τεκμήρια της κοινωνικής μας ιστορίας».

Δείχνοντας μια φωτογραφία ανταρτών, ο κ. Καρπόζηλος επεσήμανε: «Στη φωτογραφία αυτά τα πρόσωπα χαμογελούν. Ακόμα δεν ξέρουν ότι είναι στην πραγματικότητα οι ηττημένοι της μεγάλης σύγκρουσης εκείνου του αιώνα».

Της ημερίδας είχε προηγηθεί μια συγκλονιστική ολιγόλεπτη περιήγηση στα υπόγεια του Δικαστικού Μεγάρου Τρίπολης.

Αξίζουν θερμότατα συγχαρητήρια στους διοργανωτές και ευχόμαστε να πραγματοποιηθούν ακόμα περισσότερες ανάλογες εκδηλώσεις. Η ημερίδα ανέβασε τον πήχη των προσδοκιών μας για την πόλη μας.

Γαλανιάδη Εύα