Η αφορμή για τούτες τις σκέψεις είναι που διαπίστωσα ότι πολλούς συμπολίτες μας τους ξένισε και άλλους τους σόκαρε η διάλεξη πριν λίγες μέρες της ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου στη δημόσια βιβλιοθήκη. Η αναφορά της στην Τριπολιτσά, ως τόπου και «ηττών» κατά την ελληνική επανάσταση, με τη μη δικαιολόγηση της σφαγής και της λεηλασίας – άτακτης λαφυραγωγίας κατά την άλωση και ως έδρας των δυνάμεων του Κολοκοτρώνη κατά τον α΄ εμφύλιο, εκλήφθηκε από πολλούς ως αποδόμηση και του Κολοκοτρώνη και της σημασίας της άλωσης. Κακώς!  

Ο Σπύρος Μελάς που στο ομώνυμο έργο του πράγματι εξυμνεί τον Κολοκοτρώνη, σκιαγραφώντας τον σε λίγες λέξεις, αναφέρει: "Θάμα καθαρά ελληνικό, ισορροπίας και μέτρου, μέσα σε πέλαγο από αντιφάσεις, διόλου υπεράνθρωπος, άνθρωπος όμως σ΄ όλη την έννοια του όρου, από τα σπλάχνα μέσα του λαού, δεμένος μαζί του από χίλιες αρετές και αδυναμίες ....". Θέλω να πω ότι κι αυτός δεν τον παρουσιάζει σαν τον τρισμέγιστο!!!! αλλά άνθρωπο με αντιφάσεις και αδυναμίες, μαζί με τις αρετές κλπ. Κι αν αυτό ισχύει για τον Κολοκοτρώνη, σκεφτείτε τι συμβαίνει παρακάτω.

Τα ηθικά κίνητρα σε μεγάλα ή και μικρά ιστορικά γεγονότα, είναι μια παράμετρος χιλιοειπωμένη. ΄Οποιος τα αναζητά δεν θα τα βρει, τουλάχιστον μαζικά. Θα βρει και ιδιοτέλειες και φθόνο και συμφέροντα. Τούτα όμως δεν αναιρούν τα γεγονότα. ΄Ετσι κάπως γράφεται η ιστορία πάντα και παντού. Αχχχ η γνώση της ιστορίας είναι πολύ μεγάλη υπόθεση. Δεν την κατακτά όμως κανείς διαβάζοντας ξαφνικά, ας πούμε, για τα καπάκια που είχε κάνει παλιότερα ο Καραϊσκάκης με τους Τούρκους ή για τον απαράδεκτο τρόπο που συμπεριφέρθηκε ο Ανδρούτσος μετά τη νίκη στη Γραβιά ή για τα λάφυρα που μάζεψε η Μπουμπουλίνα και άλλοι στην άλωση ή για το πώς ήταν ο Παπαφλέσσας στον ιδιωτικό του βίο ή για το αν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός θεωρούσε ότι δεν ήταν ακόμα η ώρα (όντας όμως από το 1818 μέλος της φιλικής) και πιστεύει – ξαφνικά ότι ανακάλυψε τις μεγάλες αλήθειες!!!. Δεν θα τα βρει ούτε στην γραμμένη σαν παραμύθι ιστορία "οι καλοί στρατιωτικοί και οι κακοί πολιτικοί"! Και τι δεν έχει ακούσει εκείνος ο ταλαίπωρος ο Μαυροκορδάτος. ΄Οχι πως δεν πρέπει να τα γνωρίζουμε κι αυτά, αλλά να ξέρουμε περί τίνος πρόκειται, ψύχραιμα. Αδυναμίες δεν έχουν μόνο οι πολιτικοί ή οι στρατιωτικοί. Αδυναμίες, σαν πρόσωπα, έχουν τεράστιοι λογοτέχνες, τεράστιοι επιστήμονες κλπ. Κυκλοφορεί ένα βιβλίο για το πώς ήσαν στον ιδιωτικό τους βίο λογοτέχνες παγκόσμιας αναγνώρισης (Σαίξπηρ, Μπαλζάκ, Πόε κλπ). Θα φρίξει κανείς, αν το διαβάσει. Το έργο τους όμως παραμένει.

Από την ελληνική επανάσταση, εκτός των νικών, της αυτοθυσίας, των δυσκολιών του εγχειρήματος κλπ., νομίζω πρέπει να απασχολήσει σαν καθοριστικό: Πώς το κατάφεραν μέσα σε 5 χρόνια να πλακωθούν σε δύο εμφυλίους πολέμους!!! Ροπή παντοτινή στον λαό μας και στους ηγέτες του, όπως και έπειτα αποδείχθηκε. Ψυχραιμία, λοιπόν. Αυτά....

Νίκος Δελφάκης, Τρίπολη 24-03-2016