«Μην μπαίνεις, παιδί μου, έφαγες ένα ολόκληρο κλαμπ σάντουιτς!» Η μητέρα, μέσα στη θάλασσα, φωνάζει στην περίπου 15 ετών κόρη της η οποία επιμένει να βουτήξει. «Λίγο, βρε μαμά, θα κάθομαι έξω-έξω», της απαντά η κόρη και με ένα μακροβούτι βρίσκεται να κολυμπάει στο νερό, με το στομάχι γεμάτο.

Και όμως, οι Έλληνες δεν ξέρουν να κολυμπούν. Μπορεί η χώρα μας να έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη, μπορεί να αποτελείται σε ένα μεγάλο μέρος της από νησιά και από παραθαλάσσια μέρη και να έχει ναυτική παράδοση χιλιετηρίδων, αλλά τελικά οι Έλληνες δεν γνωρίζουν πώς να προστατεύσουν τον εαυτό τους όταν κολυμπούν στη θάλασσα, πώς να κρατούν την ψυχραιμία τους όταν παθαίνουν μια κράμπα ή αν νιώσουν πόνο από τσίμπημα. Οι ηλικιωμένοι δεν αντιλαμβάνονται –δυστυχώς τα στοιχεία είμαι αμείλικτα, όπως θα δούμε- ότι οι δυνάμεις τους είναι πεπερασμένες. Οι νέοι σε ηλικία άνδρες κυρίως καταναλώνουν πολύ αλκοόλ και κολυμπούν δίχως να υποψιάζονται καν ότι κινδυνεύουν. Οι Δήμοι, τέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία, χαρακτηρίζουν εύκολα τις παραλίες τους ως μη πολυσύχναστες, προκειμένου να μην έχουν την υποχρέωση να προσλάβουν ναυαγοσώστες και με διάφορα τεχνάσματα αποφεύγουν αυτό το επιπλέον έξοδο.

Σύμφωνα με στοιχεία του Λιμενικού Σώματος Ελληνικής Ακτοφυλακής, το 2016, από 1/5/ έως 11/7, πνίγηκαν στη θάλασσα από διάφορες αιτίες, 96 άτομα στην πλειοψηφία τους ηλικιωμένοι άνω των 70 ετών. Το 2015, από 1/5 έως 11/7 είχαν πνιγεί συνολικά 105 άτομα, ενώ από 1/5 έως 31/8 ο αριθμός των θανάτων από πνιγμό ανήλθε συνολικά σε 146 άτομα (Έλληνες και αλλοδαποί). Σημειώνεται ότι και το 2015, το μεγαλύτερο ποσοστό των θανάτων από πνιγμό στη θάλασσα ήταν ηλικιωμένοι.

Τα στοιχεία: Τουλάχιστον ένας πνιγμός την ημέρα στην Ελλάδα

Το Arcadia Portal ερεύνησε τα δελτία Τύπου του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, από τις 10 Ιουλίου έως τις 28 Αυγούστου και από την έρευνα αυτή προέκυψαν πολύ ανησυχητικά στοιχεία. Κατ’ αρχάς, κάθε μέρα το καλοκαίρι υπάρχει περιστατικό πνιγμού σε κάποια ακτή της χώρας μας. Κατά το εξεταζόμενο διάστημα, χωρίς να συνυπολογίσουμε στα περιστατικά τις σορούς που εντοπίστηκαν σε θαλάσσια περιοχή αλλά με αδιευκρίνιστα τα αίτια θανάτου και με κάθε επιφύλαξη, σημειώθηκαν 75 περιστατικά πνιγμού. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα θύματα ήταν άνδρες (53). Επίσης, στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα θύματα ήταν ηλικιωμένοι, άνδρες και γυναίκες, άνω των 63 ετών (52). Κατά το συγκεκριμένο διάστημα, οι γυναίκες που έχασαν τη ζωή τους από πνιγμό ήταν όλες ηλικιωμένες (22 γυναίκες, άνω των 65 και έως 84 ετών όλες, εκτός από μία, 35 ετών).

Ο πνιγμός, δεύτερη αιτία θανάτου στη χώρα μας μετά τα τροχαία

Η χώρα μας είναι πρώτη σε πνιγμούς σε όλη την Ευρώπη αναλογικά με την προσβασιμότητα που έχουμε στη θάλασσα, και η δεύτερη παγκοσμίως. Κατά μέσον όρο κάθε χρόνο έχουμε 350-370 πνιγμούς, και η δεύτερη αιτία θανάτου μετά το τροχαίο ατύχημα είναι ο πνιγμός.

Έρευνες που έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς τόσο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας όσο και από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, δείχνουν ότι ο πνιγμός έχει φύλο και είναι αρσενικό, ενώ το 2013 είχε διαπιστωθεί ότι το 63% των κολυμβητών στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουν βασικούς κανόνες ασφαλείας στην πισίνα ή στη θάλασσα.

Γιατί δεν προσλαμβάνονται ναυαγοσώστες

Είναι δυνατόν να έχουμε παραλίες χωρίς ναυαγοσώστες στη χώρα μας; Και όμως, στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι παραλίες μας δεν είναι πολυσύχναστες ή δεν χαρακτηρίζονται έτσι.

Όπως είχε δηλώσει ο Νίκος Γιοβανίδης, διευθυντής της ENAK (Ελληνικής Ναυαγοσωστικής Ακαδημίας) και υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων της Ένωσης Σχολών Ναυαγοσωστικής Ελλάδας στο «Βήμα», «τους ναυαγοσώστες ακτής σε μεγάλο ποσοστό τους προσλαμβάνουν οι Δήμοι. Αρκετές παραλίες της χώρας έχουν αποχαρακτηριστεί από πολυσύχναστες (και έτσι δεν υπάρχει υποχρέωση παρουσίας ναυαγοσώστη) από τριμελείς επιτροπές που είναι υποχρεωμένες να δημιουργούν κάθε Φεβρουάριο οι κατά τόπους λιμενικές αρχές αποτελούμενες από ένα μέλος από την Περιφέρεια, ένα από τον Δήμο και έναν αξιωματικό από το οικείο λιμενικό τμήμα.

»Ο αποχαρακτηρισμός γίνεται συνήθως με ψήφους δύο έναντι ενός (αυτός που μειοψηφεί είναι ο εκπρόσωπος του Λιμενικού) ζητώντας την παρέμβαση εισαγγελέα για το θέμα».

Υποχρεωτικά μαθήματα κολύμβησης στο Δημοτικό

Με δεδομένο το γεγονός ότι  συντριπτική πλειονότητα ων παιδιών στη χώρα μας δεν μαθαίνει να κολυμπά σωστά, καθώς ελάχιστα παιδιά σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό τους έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μαθήματα σε κολυμβητήριο, το υπουργείο Παιδείας από εφέτος φιλοδοξεί να προσφέρει μαθήματα κολύμβησης σε όλα τα παιδιά που φοιτούν σε σχολεία έως 25 χλμ. μακριά από το πρώτο διαθέσιμο κολυμβητήριο. Το μάθημα θα είναι υποχρεωτικό και θα έχει διάρκεια 10-12 ωρών, ενώ απαραίτητη για τη διεξαγωγή του είναι η συνεργασία με τους Δήμους. Το Κολυμβητήριο στο ΔΑΚ Τρίπολης αναμένεται να φιλοξενήσει τους μικρούς κολυμβητές.

Κάθε χρόνο χάνονται άδικα ζωές στο νερό. Γι’ αυτό:

• Μην κολυμπάτε ποτέ με γεμάτο στομάχι.
• Μην κολυμπάτε όταν δεν αισθάνεστε καλά.
• Κολυμπάτε προσεκτικά σε άγνωστες θάλασσες.
• Αποφεύγετε να κολυμπάτε σε απομονωμένες και απόμακρες παραλίες τις οποίες δεν γνωρίζετε και ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν στο χώρο και άλλα άτομα που μπορούν να προσφέρουν κάποια βοήθεια σε ώρα ανάγκης.
• Μην αφήνετε τα παιδιά χωρίς εποπτεία να κολυμπούν.
• Αποφεύγετε το νυκτερινό κολύμπι.
• Αποφεύγετε να κολυμπάτε μετά από κατάχρηση αλκοόλ.
• Άτομα τα οποία πάσχουν από σοβαρές παθήσεις θα πρέπει πάντα στην αρχή του καλοκαιριού και ίσως και κατά καιρούς ενδιάμεσα να επισκέπτονται τον γιατρό τους και να ζητούν την άδεια του για κολύμπι.

Έφη Καστραντά, Εύα Γαλανιάδη