Εποχική γρίπη: Συμπτώματα, πρόληψη και αντιμετώπιση

Εποχική γρίπη: Συμπτώματα, πρόληψη και αντιμετώπιση

Νοέμβριος 09, 2018 - 18:00
0 σχόλια

H γρίπη αποτελεί σημαντικό αίτιο θνησιμότητας και νοσηρότητας τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως.

Η νόσος προκαλείται από  τον ιό της γρίπης. Οι κυριότεροι τύποι του ιού που προσβάλλουν τον άνθρωπο είναι οι τύποι Α και Β.

Η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης στην κοινότητα αυξάνεται κατά τους χειμερινούς μήνες.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

Η γρίπη εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο ετήσια σε συγκεκριμένες εξάρσεις κρουσμάτων (outbreaks), και έχει ως αποτέλεσμα περίπου τρία έως πέντε εκατομμύρια σοβαρές νοσήσεις και περίπου 250.000 έως 500.000 θανάτους. Το επιδημικό κύμα στη χώρα μας συνήθως αρχίζει κατά τον Ιανουάριο, εμφανίζει την κορύφωση του στα τέλη Φεβρουαρίου / αρχές Μαρτίου, και στη συνέχεια φθίνει μέχρι τον Απρίλιο ή και τον Μάιο. Όμως η γρίπη παραμένει απρόβλεπτη, καθώς τόσο η έναρξη της, όσο και η διάρκεια του επιδημικού κύματος μπορεί να διαφέρουν από περίοδο σε περίοδο.

Μεγαλύτερες εξάρσεις κρουσμάτων (outbreaks) γνωστές ως πανδημίες δεν είναι τόσο συχνές. Τελευταία φορά ήταν τον Ιούνιο του 2009 που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) ανακήρυξε ως πανδημία  την έξαρση των  κρουσμάτων (outbreak) ενός νέου τύπου γρίπης A / H1N1.

Υψηλότερο κίνδυνο για νόσηση ή/και εμφάνιση επιπλοκών διατρέχουν ορισμένες ομάδες “υψηλού κινδύνου”, όπως άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, Παιδιά και ενήλικες με συνύπαρξη νοσημάτων, έγκυες γυναίκες, λεχωϊδες και θηλάζουσες, άτομα με δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) >40 kg/m2, εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι).

 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ-ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Τα συμπτώματα της μπορεί να είναι από ήπια έως πολύ σοβαρά. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν: υψηλό πυρετό, ρινική καταρροή, πονόλαιμο, μυϊκούς πόνους, πονοκέφαλο, βήχα και αίσθημα κόπωσης. Αυτά τα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως δύο ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και τα περισσότερα διαρκούν για λιγότερο από μία εβδομάδα. Ο βήχας ωστόσο, μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από δύο εβδομάδες. Στα παιδιά μπορεί να εμφανιστεί ναυτία και έμετος, αλλά αυτά τα συμπτώματα δεν είναι συχνά στους ενήλικες. Οι επιπλοκές της γρίπης μπορεί να περιλαμβάνουν ιογενή πνευμονία, δευτερογενή βακτηριακή πνευμονία, παραρινοκολπίτιδες και επιδείνωση προυπάρχοντων προβλημάτων υγείας όπως το άσθμα ή η καρδιακή ανεπάρκεια, καθώς και η απορρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη. Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν επίσης ιγμορίτιδα ή ωτίτιδα. Θανατηφόρα κατάληξη μπορεί να έχουν συχνότερα νέοι, αλλά, και μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι που συνήθως όμως έχουν και άλλα προβλήματα υγείας.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Ένα άτομο μπορεί να είναι μολυσματικό τόσο πριν την έναρξη όσο και κατά τη διάρκεια των συμπτωμάτων. Τα παιδιά είναι πολύ πιο μολυσματικά από τους ενήλικες και διασπείρουν τον ιό λίγο πριν αναπτύξουν συμπτώματα μέχρι και δύο εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Σε ανοσοκατεσταλμένους, η αποβολή του ιού μπορεί να συνεχιστεί για περισσότερο από δύο εβδομάδες.

Η γρίπη μπορεί να εξαπλωθεί με τρεις βασικούς τρόπους: 1) με άμεση μετάδοση (όταν ένα μολυσμένο άτομο φτάρνιστεί  κατευθείαν στα μάτια, τη μύτη ή το στόμα ενός άλλου ανθρώπου), 2) με την αερομεταφερόμενη οδό (όταν κάποιος εισπνέει τα σταγονίδια που παράγονται από ένα μολυσμένο άτομο με βήχα, φτάρνισμα ή απόχρεμψη) και 3) μέσω μεταφοράς με τα χέρια στα μάτια, τη μύτη ή το στόμα είτε από μολυσμένη επιφάνεια είτε από άμεση προσωπική επαφή, όπως χειραψία.

Ο χρόνος που επιβιώνει η γρίπη στα αιωρούμενα σταγονίδια φαίνεται να επηρεάζεται από τα επίπεδα υγρασίας και υπεριώδους ακτινοβολίας. Παράγοντες όπως ο ψυχρός καιρός και ο συγχρωτισμός αυξάνουν τη μετάδοση της γρίπης.

 

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Οι εργαστηριακές εξετάσεις είναι απαραίτητες για την επιβεβαίωσή της λοίμωξης, διότι δεν μπορεί να γίνει εύκολα διαφορική διάγνωση από  άλλες οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού βάση της κλινικής εικόνας. Η λήψη του δείγματος για εξέταση θα πρέπει να γίνεται εντός 3-4 ημερών από την έναρξη των συμπτωμάτων.

ΑΝΟΣΟΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ: Η λοίμωξη μπορεί να επιβεβαιωθεί στο εργαστήριο σε λίγα λεπτά με μια εύκολη και οικονομική εξέταση με την ανίχνευση του ιού από ρινικό έκπλυμα ή φαρυγγικό επιχρίσμα. Η ταυτοποίηση των αντιγόνων γίνεται με την τεχνική της ανοσοχρωματογραφίας σε ειδικές ταινίες.

ΜΟΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:

Μια εξέταση με PCR που ανιχνεύει το RNA του ιού χρησιμοποιείται για την τυποποίηση του ιού για επιδημιολογικούς σκοπούς, αλλά και για επιβεβαίωση της πρώτης εξέτασης, Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) έχει υιοθετήσει και υποστηρίζει τη μοριακή ταυτοποίηση στελεχών γρίπης που λαμβάνει χώρα στα Εθνικά Κέντρα Αναφοράς διαφόρων κρατών.

 

ΠΡΟΛΗΨΗ

ΕΜΒΟΛΙΟ

Το εμβόλιο της γρίπης συνιστάται από τον ΠΟΥ για ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και τα άτομα που έχουν χρόνιες ασθένειες όπως το άσθμα, ο διαβήτης, ή είναι ανοσοκατεσταλμένοι.

Λόγω του υψηλού ποσοστού μετάλλαξης του ιού, το εμβόλιο ενός έτους μπορεί να μην είναι χρήσιμο το επόμενο έτος. Το εμβόλιο περιλαμβάνει τους δύο πιο συχνούς υπότυπους του ιού γρίπης τύπου Α, δηλαδή τους H1N1pdm09 και H3N2, καθώς και ένα στέλεχος τύπου Β.  Το εμβόλιο αναδιαμορφώνεται κάθε έτος για 3-4 συγκεκριμένα στελέχη της γρίπης, αλλά δεν περιλαμβάνει όλα τα στελέχη που δραστηριοποιούνται στον κόσμο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Το εμβόλιο χρειάζεται περίπου δύο εβδομάδες για να καταστεί αποτελεσματικό. Πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, ιδανικά κατά το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου και  απαιτείται μόνο μια δόση, καθώς τυχόν επαναληπτική δόση του εμβολίου γρίπης δεν προσφέρει στη βελτίωση της ανοσίας. Κατά τον εμβολιασμό το ανοσοποιητικό σύστημα προσπαθεί να απαντήσει σαν να ήταν πραγματική λοίμωξη και γι’ αυτό μπορεί να εμφανιστούν τα γενικά συμπτώματα του κρυολογήματος που συνήθως δεν έχουν διάρκεια και δεν είναι τόσο σοβαρά όπως στη λοίμωξη από τον ιό της γρίπης. Σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ

Οι  κοινοί αποτελεσματικοί τρόποι μείωσης της μετάδοσης της γρίπης περιλαμβάνουν:

1) Καλή γενική κατάσταση  του οργανισμού και καλή υγιεινή (μη επαφή με τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα),

2) Συχνό πλύσιμο των χεριών (με σαπούνι και νερό ή με πανάκια εμποτισμένα με αλκοόλη),

3) Αποφυγή της στενής επαφής με άλλους ασθενείς,

4) Παραμονή στο σπίτι εάν κάποιος είναι ασθενής,

5) Οι μάσκες προσώπου μπορεί να βοηθήσουν στην αποτροπή της μετάδοσης κατά τη φροντίδα ενός ασθενή.

6) Αποφυγή του καπνίσματος (το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο νόσησης από γρίπη και την εκδήλωση των πιο σοβαρών συμπτωμάτων της νόσου).

7) Η απολύμανση των επιφανειών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη λοιμώξεων. Η αλκοόλη και οι ενώσεις τεταρτοταγούς αμμωνίου είναι αποτελεσματικά απολυμαντικά για την καταπολέμηση του ιού της γρίπης, Στο σπίτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά  ένα αραιωμένο διάλυμα χλωρίνης.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τα αντιικά φάρμακα μπορεί να είναι αποτελεσματικά, εάν δοθούν έγκαιρα (εντός 48 ωρών έως τα πρώτα συμπτώματα). Τα φάρμακα που έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της γρίπης είναι ο αναστολέας νευραμινιδάσης οσελταμιβίρη το γνωστό Tamiflu, και οι αναστολείς της πρωτείνης Μ2, αμανταδίνη και ριμανταδίνη.

 

Στο εργαστήριο μας πραγματοποιείται ανίχνευση του ιού της γρίπης από ρινικό έκπλυμα ή φαρυγγικό επιχρίσμα με μια εύκολη και οικονομική εξέταση. Η ταυτοποίηση των αντιγόνων γίνεται με την τεχνική της ανοσοχρωματογραφίας σε ειδικές ταινίες και το αποτέλεσμα είναι διαθέσιμο σε 15 λεπτά.

 

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α. ΜΠΟΥΡΑΣ

ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

Νεομάρτυρος Δημητρίου 1,
122 41 - Πλατεία Πετρινού, Τρίπολη, Τ.Κ. 22132,

2710 224245 , info@medanalysis.gr

Ιστοσελίδα: www.medanalysis.gr

Ειδήσεις: 
Tags: 

Προσθήκη νέου σχολίου

Το ArcadiaPortal.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά, συκοφαντικά σχόλια και διαφημίσεις. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.