Tην Τετάρτη 16 Ιανουαρίου στο 1ο Περιφερειακό Συμβούλιο της νέας χρονιάς εγκρίθηκε ομόφωνα η εισήγηση της Περιφερειακής Επιτροπής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης για τη λειτουργία νέων τομέων και ειδικοτήτων στα ΕΠΑΛ της Πελοποννήσου.

Για όσους δεν το γνωρίζουν οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ λαμβάνουν Επαγγελματικό Πτυχίο ειδικότητας επιπέδου 4 (αντίστοιχο των Ευρωπαϊκών) με την αποφοίτησή τους. Μετά την αποφοίτηση, όπως και όλοι οι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ., μπορούν:

Να ενταχθούν στην αγορά εργασίας

Να φοιτήσουν στο νέο θεσμό του προαιρετικού «Μεταλυκειακού Έτους-Τάξη Μαθητείας», με το οποίο τους δίνεται η δυνατότητα ασφαλούς ένταξης σε πραγματικό εργασιακό περιβάλλον σε επιχειρήσεις και φορείς (του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και ιδιωτικές επιχειρήσεις) υπό την εποπτεία του σχολείου, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, μισθό στο 75% του κατώτατου μισθού και ασφάλιση και συμπληρωματική εργαστηριακή εκπαίδευση στο σχολείο

Ύστερα από εξετάσεις πιστοποίησης μπορούν να αποκτήσουν πτυχίο επιπέδου 5

·.Σήμερα έχει τεθεί σε εφαρμογή το «Μεταλυκειακό έτος – τάξης Μαθητείας» με διάρκεια 9 μηνών και περιλαμβάνει: α) μαθητεία με εκπαίδευση στο χώρο εργασίας και β) μαθήματα Ειδικότητας και Προπαρασκευαστικά Μαθήματα Πιστοποίησης στη σχολική μονάδα, αντίστοιχα. Την ευθύνη υλοποίησης του «Μεταλυκειακού έτους - τάξης Μαθητείας», έχει το ΕΠΑ.Λ. ή το Εργαστηριακό Κέντρο.

Αναλυτικότερα κατά τη διάρκεια του «Μεταλυκειακού Έτους-Τάξης Μαθητείας» θα πραγματοποιηθούν:

Α. «Ενισχυτική Εργαστηριακή Εκπαίδευση της Μαθητείας (εργαστηριακό μάθημα ειδικότητας)» συνολικής διάρκειας διακοσίων (203) ωρών. Το πρόγραμμα αυτό διδάσκεται από εκπαιδευτικό προσωπικό του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, σε σχολικές μονάδες ΕΠΑ.Λ ή/και σε Εργαστηριακά Κέντρα (ΕΚ).

Β. «Πρόγραμμα εκπαίδευσης στο χώρο εργασίας - Μαθητεία σε εργασιακό χώρο», διάρκειας είκοσι οκτώ (28) ωρών εβδομαδιαίως, επιμερισμένο κατ’ ελάχιστον σε τέσσερις (4) ημέρες.

Οι ειδικότητες που θα προσφερθούν στο Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας της σχολικής περιόδου 2016-17 είναι οι ακόλουθες:

α)Υπάλληλος Διοίκησης και Οικονομικών Υπηρεσιών,

β)Τεχνικός Ηλεκτρολογικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων και Δικτύων,

γ)Τεχνικός Οχημάτων,

δ)Τεχνικός Εφαρμογών Πληροφορικής,

ε)Σχεδιαστής Δομικών Έργων και Γεωπληροφορικής,

στ)Τεχνικός Φυτικής Παραγωγής, και

ζ)Βοηθός Νοσηλευτή.

Η "Μαθητεία" θα υλοποιηθεί για πρώτη φορά και η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Πελοποννήσου έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες ώστε ο θεσμός να εφαρμοστεί χωρίς προβλήματα και η συμμετοχή των αποφοίτων, καθώς και των επιχειρήσεων και φορέων να είναι η μεγαλύτερη δυνατή.

Η επιτυχής εφαρμογή της "Μαθητείας" θα αλλάξει ριζικά το τοπίο στην επαγγελματική εκπαίδευση και προβλέπεται να αλλάξει και το συσχετισμό φοίτησης των μαθητών/τριών στα  Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια.

Στη φετινή σχολική χρονιά 2016-2017 καθορίστηκαν τομείς ανά ΕΠΑΛ σε όλη την Περιφέρεια Πελοποννήσου (ημερήσια και εσπερινά) και δημιουργήθηκαν αρκετοί τομείς σε κάθε ΕΠΑΛ, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα αυτοί να λειτουργούν άμεσα χωρίς νέα νομοθετική παρέμβαση, όταν ο αριθμός των μαθητών είναι επαρκής. Ακόμη και στα Εσπερινά ΕΠΑΛ υπάρχει σημαντικός αριθμός μαθητών όπως για παράδειγμα στο Εσπερινό ΕΠΑ.Λ. Καλαμάτας, όπου φοιτούν 28 μαθητές στην Α΄ τάξη, 52 μαθητές στη Β΄ τάξη, 47 μαθητές στη Γ΄ τάξη και 16 μαθητές στη Δ΄ τάξη, συνολικά 143 μαθητές. Στη Β΄ τάξη λειτουργεί ο Τομέας Μηχανολογίας με 19  μαθητές και τρείς (03) εγκεκριμένοι τομείς (κατ΄ εξαίρεση για το σχολικό έτος 2016-2017) με μειωμένο αριθμό μαθητών και συγκεκριμένα οι: Τομέας Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού με 11 (έντεκα) μαθητές, Τομέας Διοίκησης και Οικονομίας με 07 (επτά) μαθητές, Τομέας Εφαρμοσμένων Τεχνών με 09 (εννέα) μαθητές.

Επιπλέον, εγκρίθηκαν δεκατέσσερα (14) ολιγομελή τμήματα Α' και Β' τάξης ΕΠΑ.Λ στη Περιφέρεια Πελοποννήσου, καθώς ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Πελοποννήσου με απόφαση του ενέκρινε εβδομήντα τρία (73) ολιγομελή τμήματα στα ΕΠΑ.Λ της Περιφέρειας Πελοποννήσου (Β' έως και Δ' τάξης Ημερησίων και Εσπερινών).

Ειδικότερα, φέτος, διατέθηκαν με αποφάσεις του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλων των ειδικοτήτων για συμπλήρωση ωραρίου στα τοπικά ΙΕΚ κάθε Περιφερειακής Ενότητας, όπου εργάζονται, και με αυτό τον τρόπο καλύφθηκαν γρήγορα και χωρίς κόστος για τα κρατικά ταμεία, οι εκπαιδευτικές ανάγκες της Μεταδευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα καλύφθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό τα ΙΕΚ Καλαμάτας, Άργους, Ναυπλίου.

Λόγω του φθίνοντος αριθμού μαθητών/τριών κατά τα επόμενα χρόνια προβλέπεται ότι περισσότεροι εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα προσφέρουν εκπαιδευτικό έργο στα ΙΕΚ. Επίσης τα εργαστήρια των Επαγγελματικών Λυκείων χρησιμοποιούνται τις απογευματινές ώρες και από τα ΙΕΚ. Ο εξοπλισμός όμως που χρησιμοποιείται είναι πολλών ετών, γι’ αυτό απαιτείται να συντηρηθεί και να ανανεωθεί και προτείνεται αυτό να γίνει γρήγορα, με βάση πρότασης της  Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης (ΠΔΕ) Πελοποννήσου. Παράλληλα, έχει ήδη συνταχθεί πρόταση της ΠΔΕ Πελοπ/σου για αγορά εξοπλισμού Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για τα σχολεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και γίνεται η επεξεργασία ώστε να υλοποιηθεί στα πλαίσια του ΠΕΠ Πελοπ/σου. Αυτό θα ενισχύσει την απόκτηση βασικών δεξιοτήτων από τους μαθητές , ιδιαίτερα των ψηφιακών ικανοτήτων τους.

Είναι φανερό ότι, καθώς συμπληρώνεται ο απαιτούμενος αριθμός μαθητών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, μπορούν να καλυφθούν αρκετές από τις απαιτήσεις σε βασικές σπουδές στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και σε ειδικότητες που είναι δυναμικές στην αγορά εργασίας. Τέτοιες είναι η Πληροφορική, η Μηχανολογία, η Διοίκηση και η Οικονομία, όπου έχουμε ίδρυση αντίστοιχων τομέων σχεδόν σε κάθε σχολική μονάδα. Οι ειδικότητες που μπορούν να λειτουργήσουν στη Γ' Λυκείου ΕΠΑΛ καθορίζονται με βάση τις επιθυμίες των μαθητών ενώ στον επαγγελματικό προσανατολισμό των μαθητών/ τριών βοηθούν τα κατά τόπους ΚΕΣΥΠ της Περιφέρειας Πελοποννήσου. 

Σε αυτό το σημείο οφείλουμε να υπενθυμίσουμε την εισήγηση της παράταξής μας πριν ένα περίπου χρόνο στο Περιφερειακό Συμβούλιο που αφορούσε στην λειτουργία αγροτικών σχολείων στην περιφέρειά μας. Όπου δεν είναι δυνατή η λειτουργία αυτόνομων αγροτικών σχολείων λόγω δημοσιονομικού κόστους, είναι δυνατή, ωστόσο, η λειτουργία αγροτικών, γεωτεχνικών, κτηνοτροφικών ειδικοτήτων στα ΕΠΑΛ, στα οποία ήδη υπάρχει τομέας Γεωπονίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος. Αυτή η επαγγελματική εκπαίδευση εντάσσεται στον γενικότερο σχεδιασμό της Περιφέρειας Πελοποννήσου που προσβλέπει στη στήριξη του πρωτογενούς τομέα με δράσεις που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ολοκληρωμένη αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής μας. Με αυτό τον τρόπο οι γεωργικές – κτηνοτροφικές ειδικότητες στα ΕΠΑΛ θα συμβάλλουν τα μέγιστα, με την παροχή εξειδικευμένων γνώσεων και επαγγελματικής  κατάρτισης σε νέους αγρότες και με πολλαπλασιαστικά οφέλη στην τοπική κοινωνία (αύξηση της απασχόλησης, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, βελτίωση της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων κτλ.). Η εκπαίδευση και ο προσανατολισμός των νέων στον πρωτογενή τομέα , οι οποίοι σήμερα πλήττονται περισσότερο από το πρόβλημα της ανεργίας, θέτει τα θεμέλια για την ορθολογική και ολοκληρωμένη αξιοποίηση του πλούτου που διαθέτει η Πελοπόννησος, ενώ ανοίγει δυναμικές προοπτικές ανάπτυξης, προόδου καινοτομίας και εξωστρέφειας. Η παρουσία αυτών των ειδικοτήτων θα αναβαθμίσει το αγροτική δυναμικό όχι μόνο σε επίπεδο γνώσεων αλλά και σε κοινωνικό.

Οι ελάχιστοι τομείς (κυρίως Γεωπονίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος) που προτείνει να δημιουργηθούν η Περιφερειακή Επιτροπή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης αφορούν τομείς για τους οποίους δεν εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από τους/τις μαθητές/τριες τα προηγούμενα χρόνια. Εδώ παρουσιάζεται η εξής αντίφαση: ενώ απαιτούνται εξειδικευμένα στελέχη πρωτογενούς τομέα που θα βοηθήσουν στην παραγωγή πλούτου (και ο θεσμός της "Μαθητείας" θα συμβάλλει σε αυτό σημαντικά), δεν υπάρχει ζήτηση από τους εφήβους προς αυτή την κατεύθυνση ακόμη και σε περιοχές που είναι κατεξοχήν αγροτικές. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τις τουριστικές ειδικότητες των ΙΕΚ που θα αναβαθμίσουν το τουριστικό προϊόν στην περιοχή μας, καθώς δίνουν βαρύτητα στις τουριστικές σπουδές και κάνουν σαφές ότι η ενασχόληση με τον τουρισμό δεν μπορεί να είναι πρόχειρη, ευκαιριακή και εποχική,  αλλά απαιτεί επαγγελματισμό, σοβαρότητα και μονιμότητα.

Σε αυτό το σημείο χρήσιμη είναι η συμβολή της Περιφέρειας προκειμένου να ξεπεραστούν τα κοινωνικά στερεότυπα του παρελθόντος, τα οποία στηρίζονται στην καθολική απαξίωση της χειρωνακτικής εργασίας στην κοινωνία μας.

Το έτος 2015 εκπονήθηκε για λογαριασμό της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της ΕΥΔ ΕΠ Περιφέρειας Πελοποννήσου, μελέτη διάγνωσης αναγκών της αγοράς εργασίας Περιφέρειας Πελοποννήσου. Η συγκεκριμένη μελέτη εκπονήθηκε για την εκπλήρωση της «αυτοδέσμευσης» του ΠΕΠ «Πελοπόννησος» για τις προοπτικές και τους στόχους της αναπτυξιακής πολιτικής στο διάστημα 2014-2020, προκειμένου να ενεργοποιηθούν δράσεις ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ. Τα θέματα και τα συμπεράσματα της μελέτης άπτονται των αναγκών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της σύνδεσής τους με την αγορά εργασίας της Περιφέρειας.

Επομένως η Περιφέρεια Πελοποννήσου, μπορεί να αναλάβει εκστρατεία ενημέρωσης και  προβολής  της μελέτης που διενήργησε σε όλους τους μαθητές των ΕΠΑΛ της περιφέρειάς μας. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα μπορεί να επεκταθεί, έτσι ώστε, οι ίδιοι οι μελετητές να τα μεταδώσουν οργανωμένα και να εξηγήσουν στους μαθητές της Α τάξης των ΕΠΑΛ, που ακόμα δεν έχουν επιλέξει ειδικότητα, τα αποτελέσματα της μελέτης, κάνοντας έτσι κατανοητά τα πλεονεκτήματα και τα επαγγελματικά οφέλη που αποφέρει η ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα και τον τουρισμό, κυρίως δε στις αγροτοκτηνοτροφικές και στις τουριστικές περιοχές. Αυτό μπορεί να γίνει εύκολα σε συνεννόηση με τις κατά τόπους Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και τα ΚΕΣΥΠ κάθε περιφερειακής ενότητας. Για τους ίδιους λόγους προτείνουμε  να οργανωθούν με πρωτοβουλία της περιφέρειας  πέντε (5) ημερίδες (μία σε κάθε περιφερειακή ενότητα), σε συνεργασία με τα 5 ΚΕΣΥΠ της Πελοποννήσου που θα απευθύνονται κυρίως στους μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου, οι οποίοι βρίσκονται στην διαδικασία επιλογής Λυκείου.

Στέλλα Καρλαύτη

Περιφερειακή Σύμβουλος Μεσσηνίας

με την παράταξη “ Πελοπόννησος Πρώτα”