ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ: Εκτός από τη slang έκφραση waw! που επανέφερε στη δημοσιότητα ο Υπουργός Οικονομικών κ.Γ. Βαρουφάκης, υπάρχει μια ακόμη έκφραση προερχόμενη από τον Αγγλοσαξωνικό χώρο που είναι γνωστή ως «blah» (αηδία, απέχθεια, αποστροφή, κ.λπ.). Αμφότερες ταιριάζουν με τα τεκταινόμενα που βυσσοδομούν διαχρονικά στην Ελλάδα όπως συμβαίνει και στην περίπτωση του εθνικού εγκλήματος της παραοικονομίας.

ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ:  Την 1η/3/2015 δημοσιεύσαμε ένα άρθρο με τίτλο «WAW που λέει ο κ. Βαρουφάκης! Η παραοικονομία στην Ελλάδα έφτασε το 25,6% του ΑΕΠ!» στο οποίο αφενός επιχειρήθηκε: (i) μια συνοπτική αναφορά στο εννοιολογικό περιεχόμενο του όρου, (ii) η σύνδεση της παραοικονομίας με την καταστραμμένη μακροοικονομία και τα τραγικά ελλείμματα ποιότητας του Κοινωνικού και του Ανθρωπίνου Κεφαλαίου, της Ισονομίας, της Δικαιοκρατίας, του Πολιτικού Πολιτισμού, της επιτελεστικότητας του Πολιτικού, Διοικητικού, Δικαιικικού, κ.ο.κ. συστήματος της χώρας, (iii) η σύνδεση με την ανθρωπιστική κρίση, τη φτωχοποίηση, την εσωτερική υποτίμηση (εντός ευρώ) και τον υποβιβασμό της χώρας σε «αποικία χρέους» (κατά τον Υπουργό Εξωτερικών κ.Ν.Κοτζιά), και (iv) τη συγκριτική αξιολόγηση της Ελλάδας με κριτήριο το μέγεθος της παραοικονομίας σε σχέση με τους εταίρους, δηλαδή με τα κράτη μέλη της ΕΕ28, της Ευρωπεριοχής των 19 και των PIIGS (Portugal, Italy, Ireland, Greece, Spain) για την περίοδο 2003-2013.

ΕΝΑΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΙΛΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ: Στο παρόν άρθρο επιχειρείται μια επέκταση της διερεύνησης του μεγέθους της παραοικονομίας στην Ελλάδα ανά κυβέρνηση από το 1960 μέχρι το 2013 (βλ. συνημμένο Πίνακα). Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν το διαχρονικό «εθνικό όνειδος» της παραοικονομίας (blah!). Πρόκειται για το raison d΄être και το modus vivendi της χώρας από πλευράς μακροσκοπικής αποτύπωσης των πεπραγμένων, δηλαδή τη συνισταμένη της συλλογικής εθνικής προσπάθειας σε βάθος χρόνου. Mutatis mutandis, βέβαια. ‘Άλλωστε, «το ήθος των αρχόντων είναι όμοιο με το ήθος των αρχομένων (το της πόλεως όλης ήθος ομοιούται τοις άρχουσιν, Ισοκράτης)» και «πολλές πολιτείες ως πλοία καταβυθιζόμενες καταστρέφονται και καταστράφηκαν και θα καταστραφούν εξαιτίας της αχρειότητας των λαών και των κυβερνητών τους (Πολλαί πόλεις καθάπερ πλοία καταδυόμεναι διόλλυνται και διολώλασι και έτι διολούνται δια την των κυβερνητών και ναυτών μοχθηρίαν, Πλάτων)». Οι ευφυείς, ελεύθεροι, ευσυνείδητοι και αξιοπρεπείς πολίτες μπορούν να κρίνουν αβίαστα και να αξιολογήσουν τα στοιχεία του Πίνακα. Όσοι κατέχουν την Στατιστική Επιστήμη, μπορούν να εφαρμόσουν διάφορα μαθηματικά μοντέλα ανάλυσης χρονοσειρών για περαιτέρω εμβάθυνση στο ζήτημα.

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ: Επιβάλλει στη νέα κυβέρνηση να κάνει αυτό που καμία άλλη κυβέρνηση από το 1960 μέχρι σήμερα δε γνώριζε ή  δε  μπόρεσε ή δεν ήθελε ή δεν τη συνέφερε ή φοβόταν ή δεν της επιτρέπονταν να πράξει! Δηλαδή, να προχωρήσει παντί τρόπω στην πάταξη του «εθνικού στίγματος» της παραοικονομίας που είναι: 1. η sine qua non προϋπόθεση για να αποφευχθεί το ante portas Grexit της Ελλάδας (αφού αργά ή γρήγορα αυτά παθαίνουν οι λαθρεπιβάτες (free-riders) της Ευρωπεριοχής), 2. η ικανή και η αναγκαία συνθήκη για να δρομολογηθεί η σταδιακή εμπέδωση της Κοινωνικής Δικαιοσύνης και του Κράτους Δικαίου ως επιβάλλει το Σύνταγμα, o Πατριωτισμός των Ελλήνων και η Χριστιανοσύνη 3. Το προαπαιτούμενο για την αποκατάσταση της Εθνικής Ανταγωνιστικότητας (όπου η χώρα πατώνει διαχρονικά), και 4. η προϋπόθεση της οικονομικής μεγέθυνσης η οποία ipso facto θα οδηγήσει μεσομακροπρόθεσμα στην ανάπτυξη του τόπου (γιατί άλλο πράγμα η οικονομική μεγέθυνση και άλλο η ανάπτυξη). Επειδή είναι πολύ του συρμού η αναφορά στη φοροδιαφυγή, υπενθυμίζεται ότι παραοικονομία και φοροδιαφυγή αλληλοτέμνονται ως συμβαίνει στην τομή δυο συνόλων και είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Από grosso modo μετρήσεις,  η φοροδιαφυγή μαζί με την εισφοροδιαφυγή και τη μαύρη εργασία αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό της παραοικονομίας.

Κωνσταντίνος Γαλιώτος
Πολ.Μηχ. Ε.Μ.Π., M.Sc. Περιφερειακή Πολιτική U.K.

Ο Κωνσταντίνος Γαλιώτος είναι Πολιτικός Μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1976) και έχει Master of Science από το Πανεπιστήμιο του Birmingham, U.K. (1979). Είναι έφεδρος ανθυπολοχαγός του Όπλου του Μηχανικού με ειδική εκπαίδευση στη Σχολή Πολέμου. Έχει διατελέσει Σύμβουλος του Υπουργείου Ανάπτυξης (2 φορές), του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, της Γ.Γ. της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, του Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών, Επιστημονικός Συνεργάτης του Δήμου Τρίπολης και σήμερα είναι Ειδικός Σύμβουλος Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Ως ειδικός εμπειρογνώμονας του Υπουργείου Εξωτερικών, συμμετείχε σε διμερείς ναυτιλιακές συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Κίνας στο Πεκίνο και στη Σαγκάη (1996). Έχει εκπονήσει μελέτες, έρευνες, καταγραφές, πραγματογνωμοσύνες και άλλες συναφείς επιστημονικές εργασίες σε πολλά πεδία εξειδίκευσης: 1. Επιστήμη Πολιτικού (μελέτες, επιβλέψεις) 2. Σεισμομηχανική, Εδαφομηχανική, Έλεγχος Ποιότητας, Θεμελιώσεις 3. Περιβάλλοντος και Ενεργείας (Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις, Διαχείριση Αποβλήτων, Ανακύκληση, ΑΠΕ) 4. Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων 5. Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (Στρατηγικός Σχεδιασμός, Επιχειρησιακός Προγραμματισμός, Ειδικά Αναπτυξιακά Σχέδια) 6. Οικονομοτεχνικές Μελέτες, SWOT και PEST αναλύσεις, Μελέτες Δημοσιότητας, Μελέτες Διοίκησης και Οργάνωσης ΟΤΑ, Επιχειρηματικά και Επιχειρησιακά Σχέδια για επενδύσεις, Στατιστικές Έρευνες, Μελέτες Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Μελέτες Ελληνικής Εξωτερικής Πολιτικής, Ποντοπόρου Εμπορικής Ναυτιλίας, Λιμενικών Υποδομών, Μεταφορών, Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, Πολιτισμού και Τουρισμού 7. Αξιολόγηση και Επιλογή Προσωπικού για ΔΕΚΟ, Τράπεζες και Μεγάλες Ελληνικές και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις. Έχει πραγματοποιήσει ομιλίες και εισηγήσεις σε fora, ΜΜΕ, ημερίδες και σεμινάρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα με ποικίλη θεματολογία. Έχει συγγραφική δράση με πολυάριθμες Μονογραφίες για εξειδικευμένα θέματα, Ενημερωτικά Δελτία και Ειδικές Εκδόσεις.