Αλλεργική Ρινίτιδα: Τέσσερις Μύθοι και Μια Αλήθεια

Αλλεργική Ρινίτιδα: Τέσσερις Μύθοι και Μια Αλήθεια

Μάιος 02, 2012 - 11:58

Κάθε άνοιξη χιλιάδες κόσμου, παιδιά και ενήλικες, ταλαιπωρούνται με συμπτώματα από τη μύτη όπως καταρροή, φτερνίσματα, φαγούρα και μπούκωμα, από τα μάτια π.χ. δακρύρροια και ερυθρότητα αλλά και από το κατώτερο αναπνευστικό με κυριότερο σύμπτωμα τον επίμονο, ξηρό βήχα. Τα αίτια αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να είναι πολλά. Αυτό, όμως, που με διαφορά βρίσκεται στην κορυφή είναι οι αλλεργίες.

Η αλλεργιολογία είναι μια σχετικά πρόσφατη ειδικότητα η οποία συνεχώς εξελίσσεται καθώς η γνώση προχωρά και οι θεραπευτικές προσεγγίσεις γίνονται αποτελεσματικότερες. Ας δούμε, λοιπόν μερικά στοιχεία γύρω από την κύρια νόσο της εποχής, την αλλεργική ρινίτιδα.
Η αλλεργική ρινίτιδα συναντάται μόνο την άνοιξη. Μύθος.
Οι εκδηλώσεις της αλλεργικής ρινίτιδας οφείλονται στην υπερβολική απάντηση του οργανισμού σε αθώα ερεθίσματα που καλούνται αλλεργιογόνα. Πάρα πολλά αλλεργιογόνα είναι οι γύρεις διαφόρων γρασιδιών, δέντρων και ζιζανίων τα οποία ανθίζουν σχεδόν ταυτόχρονα από το Μάρτιο μέχρι και τον Ιούνιο. Ωστόσο, λόγω των κλιματολογικών συνθηκών στην Ελλάδα, η εποχή της γυρεοφορίας σε πολλά αλλεργιογονικά φυτά επεκτείνεται μέχρι και το Νοέμβριο, ενώ κάποια δέντρα ανθίζουν από το Φεβρουάριο. Επομένως δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη η παρουσία συμπτωμάτων μέσα στο καλοκαίρι ή και το φθινόπωρο.
Εξάλλου, υπάρχουν και τα λεγόμενα ολοετή αλλεργιογόνα. Αυτά δεν είναι γύρεις αλλά βρίσκονται στην ατμόσφαιρα (είτε μέσα, είτε έξω από το σπίτι) όλο το χρόνο. Τα κυριότερα είναι τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, οι μύκητες και τα επιθήλια ζώων όπως η γάτα, ο σκύλος κ.λπ.     
Επομένως, την άνοιξη παρατηρείται μεγάλη έξαρση της αλλεργικής ρινίτιδας, συμπτώματα όμως μπορεί να εκδηλώνονται όλο το χρόνο.
Το κύριο δέντρο που προκαλεί συμπτώματα είναι το πεύκο. Μύθος.
Το πεύκο είναι ένα από τα κύρια δέντρα της Ελληνικής χλωρίδας και όλοι γνωρίζουν το χαρακτηριστικό κίτρινο σύννεφο γύρης τον Απρίλιο και το Μάιο. Ωστόσο το μέγεθος της γύρης του πεύκου είναι πολύ μεγάλο για να προκαλέσει συμπτώματα από το αναπνευστικό. Αυτά, αντίθετα, οφείλονται σε όλα τα άλλα φυτά που ανθίζουν ταυτόχρονα με τα πεύκα όπως τα διάφορα γρασίδια, ζιζάνια όπως το περδικάκι και δέντρα όπως η ελιά. Άλλα ιδιαίτερα αλλεργιογονικά φυτά στον Ελληνικό πληθυσμό είναι το κυπαρίσσι, η λεύκα, η αγριάδα και το χηνοπόδιο.
Επίσης, πολλά από τα δερματικά συμπτώματα που παρατηρούνται, κυρίως σε παιδιά, την εποχή της άνοιξης, όπως η κνίδωση με τις μεγάλες καντήλες στο δέρμα και την έντονη φαγούρα που προκαλούν, οφείλονται στους μόνιμους κατοίκους των πεύκων, τις κάμπιες. Η εικόνα των καμπιών που σαν τσαμπιά κρέμονται από τα πεύκα είναι οικεία σε πολλούς. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ότι τα τριχίδια από τις κάμπιες μεταφέρονται με τον αέρα ή την επαφή και καρφώνονται στο εκτεθειμένο δέρμα προκαλώντας εξάνθημα και φαγούρα.
Η αλλεργική ρινίτιδα προκαλεί ήπια συμπτώματα που δε χρειάζονται ιδιαίτερη αντιμετώπιση. Μύθος.
Η αλλεργική ρινίτιδα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιδιαίτερα ύπουλη νόσος! Κι αυτό για πολλούς λόγους.
Πρώτον, τα συμπτώματά της είναι μεν ήπια και ενδεχομένως να αντιμετωπίζονται εύκολα, όμως υποδηλώνουν μια αλλεργική φλεγμονή η οποία είναι συνεχώς παρούσα και χρειάζεται παρακολούθηση καθώς μπορεί να προχωρήσει προς τα κάτω, στους πνεύμονες. Έτσι, μετά από κάποια χρόνια αρχίζουν συμπτώματα όπως βήχας, σφύριγμα (τα γνωστά στις μητέρες «γατάκια») ή και δύσπνοια, όλα ενδεικτικά αλλεργικού άσθματος.
Δεύτερον, οι περισσότεροι ενήλικες και πολλά παιδιά, μετά από κάποια χρόνια με ρινίτιδα, δε δίνουν σημασία στα συμπτώματά της, τα θεωρούν «φυσιολογικά» και αναπόφευκτα πιστεύοντας ότι είναι μέρος της καθημερινότητάς τους. Όμως η επίπτωση στην ποιότητα ζωής είναι τεράστια, ο ύπνος δεν ξεκουράζει, η παραγωγικότητα στη δουλειά μειώνεται, η αποδοτικότητα στο σχολείο πέφτει και οι απουσίες αυξάνονται.
Τρίτον, ο βήχας μετά από έντονο κλάμα ή γέλιο ή υπό την επίδραση έντονων οσμών ή καπνού αποτελεί εκδήλωση της λεγόμενης «βρογχικής υπεραντιδραστικότητας» κύριο αίτιο της οποίας είναι μία μερικώς θεραπευμένη αλλεργική ρινίτιδα. Το ίδιο ισχύει και για πολλούς, κυρίως παιδιά, που βήχουν ή «σφυρίζουν» μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα όπως το ποδήλατο ή το ποδόσφαιρο.
Για όλα τα παραπάνω, και για αρκετά ακόμα, η αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως και ορθά. Όλοι έχουν το δικαίωμα σε μια φυσιολογική αναπνοή και αυτό είναι απόλυτα εφικτό!
Όταν κάποιος είναι αλλεργικός, δε μπορεί να γίνει τίποτα και θα είναι για πάντα αλλεργικός. Μύθος.
Οι αλλεργίες πλέον θεραπεύονται!
Ένα από τα πλέον γοητευτικά αντικείμενα της αλλεργιολογίας είναι η εύρεση, μέσα από δεκάδες πιθανά,  του ειδικού αλλεργιογόνου που είναι υπεύθυνο για τα συμπτώματα του ασθενούς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αφενός γιατί επιβεβαιώνει το αλλεργικό αίτιο των συμπτωμάτων, αφετέρου γιατί επιτρέπει τη διενέργεια ανοσοθεραπείας. Η ανοσοθεραπεία συνίσταται στη χορήγηση για χρονικό διάστημα τριών με πέντε ετών ειδικών εκχυλισμάτων, εξειδικευμένων ευρωπαϊκών εταιρειών που τα τελευταία χρόνια έχουν εξαιρετική ποιότητα και αποτελεσματικότητα. Αυτά τροποποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην απαντά, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, υπερβολικά στα αλλεργιογόνα και επομένως να μην εκδηλώνονται αλλεργικά συμπτώματα. Πρόκειται για μέθοδο ιδιαίτερα αποτελεσματική και χωρίς παρενέργειες η οποία μειώνει δραστικά (ουσιαστικά μηδενίζει) τόσο τα αλλεργικά συμπτώματα όσο και την εξάρτηση από φάρμακα. Κυρίως όμως, αυτό που έχει αποδειχθεί ότι πετυχαίνει είναι να ανακόπτει την εξέλιξη της ρινίτιδας σε άσθμα, κάτι εξαιρετικά σημαντικό ιδιαίτερα για τον παιδιατρικό πληθυσμό καθώς ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει ανοσοθεραπεία ακόμα και από την ηλικία των 5-6 ετών!
Όσο πιο νωρίς διαγνωσθεί η αλλεργική νόσος, τόσο το καλύτερο. Αλήθεια.
Καταρχάς, οι αλλεργίες από τη φύση τους επεκτείνονται. Έτσι, ενώ αρχικά ο ασθενής είναι αλλεργικός σε ένα (ή λίγα) αλλεργιογόνα, με την πάροδο των ετών οι ευαισθητοποιήσεις γίνονται περισσότερες και πιο δυσδιάκριτες καθιστώντας τη δυνατότητα της ανοσοθεραπείας δυσκολότερη. Επίσης, μια μακροχρόνια ρινίτιδα έχει συμπτώματα πιο «βαρειά» που απαιτούν μεγαλύτερες και πιο παρατεταμένες φαρμακευτικές παρεμβάσεις. Τέλος, ένα παιδί ή ενήλικας που δε λαμβάνει αγωγή ενώ τη χρειάζεται έχει μεγαλύτερη επιβάρυνση του κατώτερου αναπνευστικού του με αποτέλεσμα πιο γρήγορη έκπτωση της αναπνευστικής λειτουργίας και πιο βέβαιη εξέλιξη σε αλλεργικό άσθμα. Από όλα τα παραπάνω, είναι σαφές ότι η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι ιδιαίτερα σημαντική. Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι να συνειδητοποιηθεί ότι η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι ένας λύκος καμουφλαρισμένος σε πρόβατο...

 

Dr. Δημήτρης Μήτσιας

Αλλεργιολόγος Παίδων και Ενηλίκων

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

 

Καλαβρύτων 29, Τρίπολη τηλ.2710 239079

Ηρ.Αττικού 1, Χαλάνδρι  τηλ.210 6818110

κιν. 6944 571125,  e-mail: dmitsias@yahoo.com

  
           

Ειδήσεις: 
Tags: