Το Μεγάλο Καφενείο στην Τρίπολη: Ένας διαχρονικός χώρος πολιτισμού (pics)

Το Μεγάλο Καφενείο στην Τρίπολη: Ένας διαχρονικός χώρος πολιτισμού (pics)

Νοέμβριος 04, 2017 - 11:13
1 σχόλια

Στην πλατεία Αγίου Βασιλείου ζει, αναπνέει και λειτουργεί ένα από τα πιο παλιά καφενεία της χώρας μας και ασφαλώς ένα από τα πιο παλιά και γραφικά κτίρια της Τρίπολης. Πρόκειται για το Μεγάλο Καφενείο.

Το καφεδάκι και το ουζάκι στη μεγάλη σάλα του, ιδίως τις Κυριακές μετά τη λειτουργία στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Βασιλείου, είναι παράδοση για τους άνδρες, κυρίως, μιας κάποιας ηλικίας θα μπορούσε να προσθέσει κάποιος. Ακόμα, σήμερα φιλοξενεί βραδιές ποίησης και ταγκό, αλλά και παρουσιάσεις βιβλίων, ενώ στο πρόσφατο παρελθόν είχαν ανεβεί ακόμα και θεατρικά έργα εκεί (η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης είχε παρουσιάσει την «Γκόλφω» του Σπυρίδωνα Περεσιάδη στον φιλόξενο χώρο του το 1992). Δεν πρόκειται, επομένως, απλώς για ένα ακόμα καφενείο, αλλά για έναν ξεχωριστό χώρο πολιτισμού στην καρδιά της πόλης.

 

Λίγα λόγια για την ιστορία του Μεγάλου Καφενείου

Το κτίριο πριν από την Απελευθέρωση ήταν ιδιοκτησίας του αγωνιστή Θεόδωρου Θεοδωρόπουλου, τον οποίον εκτέλεσε διά απαγχονισμού ο Αλή Τσεκούρας. Το κτίριο μετά ήρθε στην κυριότητα του εγγονού του, του ιατρού Ιωάννη Πύρλα. 

Έπειτα από λίγο καιρό το πουλήθηκε στον Ιωάννη Αθανασιάδη ο οποίος το ανακαίνισε. Η ανακαίνιση έγινε το 1865 από τον μηχανικό Δημήτριο Πετρόπουλο-Καμπουράκη. Ο μηχανικός σχεδίασε μεγάλα παράθυρα για να έχει επαρκή φωτισμό. Τις βραδινές ώρες λειτουργίας του τα κτίριο φωτιζόταν από ένα ειδικό μηχάνημα που παρήγαγε ρεύμα με καύσιμο την ασετιλίνη. Ήταν ένα κόσμημα για την Τρίπολη και λειτουργούσε σαν καφενείο και ζαχαροπλαστείο.

Το 1898 έγινε ανακαίνιση εκ βάθρων από τον Μίμη Αθανασιάδη. Τα πρώτα χρόνια της Απελευθέρωσης στο Μεγάλο Καφενείο έρχονταν όλοι οι μεγάλοι αγωνιστές και εκπρόσωποι της πολιτικής, η αριστοκρατία της πόλης (γιατροί, δικηγόροι, στρατιωτικοί, μεγαλέμποροι κ.ά.), οι άρχοντες της πόλης, φιλόσοφοι και καλλιτέχνες.

Επίσης, ο Χατζάκος, ο Τσαγκρής, ο Βελημέζης, ο Βασιλείου  και όλος ο δικαστικός κόσμος σ'υχναζε εκεί.

Ακόμα, όταν φτιαχνόταν η σιδηροδρομική γραμμή Μύλοι - Τρίπολη έρχονταν οι Βέλγοι, Έλληνες και Γάλλοι μηχανικοί. Ως το 1923 η είσοδος επιτρεπόταν μόνο για στην ελίτ της πόλης και σε όσους ήταν πάνω από 40 ετών. Στο Μεγάλο Καφενείο σέρβιραν αναψυκτικά, καφέ, γλυκά (καρυδάκι, μελιτζανάκια γεμιστά με αμύγδαλα κ.ά.) ενώ οι μερακλήδες έπιναν και ναργιλέ. 

Στο Μεγάλο Καφενείο έπαιζαν τάβλι, σκάκι και μπριτζ. Μετά την ανακαίνιση λειτούργησε και σαν ζαχαροπλαστείο με εκλεκτά γλυκίσματα και ήταν ανοιχτό για όλον τον κόσμο.

Καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του πέρασε από τα χέρια πολλών αξιόλογων επιχειρηματιών οι οποίοι μεριμνούσαν για τη σωστή λειτουργία του αλλά και διατηρούσαν την αίγλη του. Πρώτος διευθυντής ήταν ο Ιωάννης Μπερνορίτης, ο οποίος ήταν καλοντυμένος, φορούσε φράκο, και υποδεχόταν τους πελάτες. Άλλοι διευθυντές που πέρασαν ήταν οι αφοί Ευαγγελίου, οι Παναγιώτης Λυμπερόπουλος, Βασίλειος Παθής και έπειτα τα παιδιά του Γιάννης και Παναγιώτης, και μετά ο Σπύρος Τσαρουχάς. Ο τωρινός ιδιοκτήτης του, ο κ. Πάρης Κατσικερός κρατάει αναλλοίωτη τη φινέτσα του Μεγάλου Καφενείου.

 

Μεγάλο Καφενείο: Ένας καλαίσθητος χώρος πολιτισμού

Στο Μεγάλο Καφενείο πραγματοποιούνταν θεατρικές παραστάσεις προτού χτιστεί το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο. Μάλιστα, στις αρχές του 20ού αιώνα παίχτηκε και η πρώτη ταινία του βωβού κινηματογράφου εκεί. Από το Μεγάλο Καφενείο πέρασαν πολλοί μεγάλοι καλλιτέχνες της εποχής όπως ο Ευτύχιος Μπονασέρα, ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Λεκατσάς κ.ά.

Η επίπλωση του ήταν Βιεννέζικη και ξυλόγλυπτα τραπεζάκια, βελούδινους καναπέδες (11) και πολυθρόνες, ξυλόγλυπτους καθρέπτες, κρυστάλλινους πολυελαίους ασετιλίνης, μεγάλες βελούδινες κουρτίνες (7) και πολύ ωραίους πίνακες ζωγραφικής με ειδυλλιακά τοπία. Αξίζει να σημειωθεί ότι την εποχή του Πολέμου το Μεγάλο Καφενείο έγινε αποθήκη πυρομαχικών εφοδίων από τους Γερμανούς. Όταν έφυγαν από την πόλη, έκλεψαν και τα έπιπλά του. ύστερα, το κατέλαβαν οι αντάρτες, οι οποίοι ήταν λιγότερο καταστροφικοί.

Το Μεγάλο Καφενείο ο Δημήτρης Αθανασιάδης το δώρισε, μαζί με όλη του την περιουσία, ακίνητη και πνευματική, στον Δήμο Τρίπολης όπως και το δρομάκι με τη στοά δίπλα στο Μεγάλο Καφενείο, όπου υπήρχαν μαγαζιά, και που έφτανε ως την οδό Νικηταρά. Τώρα έχουν γκρεμιστεί τα παλιά χαλάσματα και τα μαγαζιά και έχει δημιουργηθεί εκεί μια ωραία παιδική χαρά.

 

«Γκαρσόν, μια μύγα στον καφέ μου!»

Στο Μεγάλο Καφενείο ο καφές κόστιζε μιάμιση πεντάρα, ενώ σε όλα τα άλλα καφενεία της πόλης οι θαμώνες πλήρωναν μία πεντάρα. Ένα ωραίο πρωινό, λοιπόν, του 1914, οι θαμώνες του Μεγάλου Καφενείου γέλασαν με την ψυχή τους με ένα συμβάν που έγινε ένα από τα ανέκδοτα της πόλης μας.

Εκείνο το πρωί, ο μεγαλοδικηγόρος Ιωάννης Καλούτσης παρήγγειλε όπως κάθε μέρα τον καφέ του -βαρύ γλυκό- στο Μεγάλο Καφενείο. Όπως έπαιρνε τον καφέ του, παρατήρησε ότι στο φλιτζάνι του μέσα υπήρχε μια μύγα. Αμέσως φώναξε τον σερβιτόρο και του ζήτησε να καλέσει το αφεντικό. Ιδιοκτήτης του καφενείου τότε ήταν ο Ηλίας Μπερνορίτης.

Ο δικηγόρος τον επέπληξε και με αυστηρό ύφος του είπε: «Ερχόμαστε εδώ να πάρουμε τον καφέ μας, τον πληρώνουμε μια πεντάρα παραπάνω και βρίσκουμε μύγες μέσα;». Τότε ο Ηλίας Μπερνορίτης, που ήταν αστείος τύπος, του λέει «Με μια πεντάρα παραπάνω που δίνεις τι ήθελες, κύριε Γιάννη, να βρεις καμία μπεκάτσα;». 

Ο αυστηρός δικηγόρος ηρέμησε με το αστείο του ιδιοκτήτη και όλοι γέλασαν με την καρδιά τους.

Χρήστος Η. Μήτσιας
Προδημοσίευση από το υπό έκδοση βιβλίο του για την Τρίπολη

Για να επικοινωνήσετε με τον κ. Μήτσια, στείλτε του e-mail στη διεύθυνση xristoshmitsias@hotmail.com 

(Οι φωτογραφίες είναι από το Λαογραφικό Μουσείο Τάσου Μπιρμπίλη και από την εφημερίδα «Μορέας». Οι πληροφορίες είναι από την Ιστορία της Τριπολιτσάς του Τάσου Γριτσόπουλου και από την εφημερίδα «Οδός Αρκαδίας».)


Υπάρχει 1 Σχόλιο

Να είναι καλά ο Κατσικερός Παρασκευάς που το κρατά και το συντηρεί όπως παλιά.Τέτοιους επιχειρηματίες πρέπει να τους ανταμοίβουμε.

Προσθήκη νέου σχολίου

Το ArcadiaPortal.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά, συκοφαντικά σχόλια και διαφημίσεις. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.